Konduktor (latınca conductor – müşayiət edən) termini dəmir yolu nəqliyyatında qatarın təhlükəsiz və effektiv hərəkətinə cavabdeh olan peşəkarı ifadə edir. Bu peşənin tarixi dəmir yolunun özünün tarixi ilə sıx bağlıdır və zaman keçdikcə rol və məsuliyyətləri dəyişib inkişaf edib.
Əvvəllər, konduktorun əsas vəzifəsi qatarın hərəkətini müşayiət etmək, yol boyu yaranacaq mümkün problemləri qarşılamaq və qatarın dayanacaqlarda vaxtında dayanmasına nəzarət etmək idi. Yüklərin təhlükəsizliyini təmin etmək və sərnişinlərin rahatlığını qorumaq da onun vəzifələri arasında idi. Dəmir yolunun inkişafı ilə bərabər, konduktorların vəzifələri genişləndi və daha mürəkkəbləşdi.
Müasir konduktorlar texnologiyanın inkişafından yararlanaraq, qatarın hərəkətini müxtəlif sistemlər vasitəsi ilə izləyir, rabitə qurğularından istifadə edərək dispetçer xidməti ilə əlaqə saxlayır, sərnişinlərlə ünsiyyətdə olur, biletləri yoxlayır və ehtimal olunan qəzaları və ya hadisələri qarşılamaq üçün tədbirlər görürlər. Bəzi hallarda, konduktorların təcili tibbi yardım göstərmək üçün əsas tibbi bilik və bacarıqlara sahib olması tələb olunur.
Beləliklə, konduktor sadəcə qatarı müşayiət edən bir işçi deyil, dəmir yolu nəqliyyatının təhlükəsizliyini təmin edən, sərnişinlərin rahatlığını qoruyan və mürəkkəb texniki sistemlərlə işləyə bilən, yüksək peşəkarlığa malik bir mütəxəssisdir. Onların fəaliyyəti minlərlə insanın həyatının və təhlükəsizliyinin qorunması üçün çox əhəmiyyətlidir.