izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Korgöz sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir:

1. Həqiqi məna: Korgöz, hərfi mənada gözü görməyən, gözü kor olmuş şəxs deməkdir. Bu, fiziki bir əlilliyi ifadə edir və kimsənin görmə qabiliyyətinin tam olaraq ya da qismən itirilməsini bildirir. "Korgöz kişi" ifadəsi də bu mənada işlənir və görmə qabiliyyəti zəif və ya heç olmayan bir kişini təsvir edir. Bu mənada istifadə zamanı həssaslıq və ehtiram gözlənilir, çünki söz bir insanın fiziki məhdudiyyətini ifadə edir.

2. Məcazi məna: Daha geniş yayılmış istifadəsi isə məcazi mənasıdır. Bu mənada korgöz, qəflətdə olan, xəbərsiz, diqqətsiz, ətrafında olan hadisələrə laqeyd yanaşan, görən gözə sahib olmasına baxmayaraq, əsl həqiqətləri görməyən kəs deməkdir. Bu, fiziki görmə qabiliyyəti ilə heç bir əlaqəsi olmayan, daha çox insanın daxili və ya ruhi vəziyyətini, dünyaya baxışını təsvir edən bir ifadədir. Misal olaraq, "öz maraqlarına kor olan korgöz insan" ifadəsi, belə bir insanın öz mənfəətləri xaricində baş verənlərə diqqət yetirmədiyini göstərir. Belə bir istifadədə, sözün həqiqi mənası ilə yanaşı, ən əsası insanın anlayış, idrak və şüursuzluğunu vurğulamaq məqsədi güdülür.

Verdiyiniz misal olan "[Telli Pərşana:] Elə [Şirzad] kimi igid harada var, ay..." cümləsində korgöz sözünün hansı mənada işləndiyi kontekstdən asılıdır. Əgər Şirzadın görmə qabiliyyəti ilə bağlı bir məlumat varsa, onda həqiqi məna, əks halda məcazi məna nəzərdə tutulur. Məsələn, əgər Şirzadın müəyyən bir həqiqəti görməməsi, vəziyyəti düzgün dəyərləndirməməsi nəzərdə tutulursa, onda korgöz sözü məcazi mənada işlənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz