izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Köklü sifəti, əsas etibarilə, bitki və ya ağacların torpaq altında kök sisteminin mövcudluğunu ifadə edir. Yəni, bitkinin yerin altındakı kök və yan kökləri (rişələri) ilə bərabər, möhkəm yerə bağlı olduğunu vurğulayır. Bu, bitkinin həyat qabiliyyətinin, möhkəmliyinin və davamlılığının simvoludur. Bir ağacın "köklü" olması, onun uzun illər boyu yaşayacağını, küləklərə və digər təbii hadisələrə qarşı müqavimət göstərəcəyini bildirir.

Lüğətdə verilən ikinci məna isə – "kökü üstündə olan, kökü ilə birlikdə" – bitkinin kök sisteminin tamamilə çıxarılmadan, qopmadan yerindən götürülməsini ifadə edir. Bu, bitkinin ətraf mühitlə bağlılığının tamlıq şəklini qoruyub saxladığını göstərir. Məsələn, köklü bir ağacı köçürərkən, onu kökündən qoparmadan, torpaqla birlikdə yerindən çıxarmaq lazımdır ki, bitki yeni mühitdə də yaşaya bilsin. Bu mənada "köklü" sözü bitkinin bütövlüyünü, bütünlükdə qorunub saxlanılmasını ifadə edir.

Metaforik mənada isə "köklü" sözü dərin, möhkəm, əsrlər boyu davam edən, kökləri tarixə gedib çıxan şeyləri təsvir edə bilər. Məsələn, "köklü dəyişikliklər", "köklü ənənələr", "köklü ailə" ifadələrində "köklü" sözü dərinlik, möhkəmlik, tarixiliyi və uzun müddətli davamlılığı ifadə edir. Bu mənada, "köklü" sözü əbədilik və davamlılığın simvoludur.

Nəhayət, təqdim olunan şeir parçasında ("Kür çayı bəndini yaz yaran kimi; Köklü ağacları aparan kimi;") "köklü ağaclar" ifadəsi çayın gücünü və dağıdıcı təsirini vurğulamaq üçün istifadə olunub. Hətta möhkəm, "köklü" ağacları belə aparmaq qüdrətinə malik olan çayın qüvvəti təsvir edilir. Beləliklə, bu mənada "köklü" sözü təbiət hadisələrinin qarşısında heç bir şeyin əbədi olmadığını, hətta ən möhkəm şeylərin də dağıla biləcəyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz