Köynək-şalvar: Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, üst geyiminin iki əsas hissəsindən – köynək və şalvardan ibarət bir dəsti bildirir. Bu termin, yalnız iki parçanın birlikdə geyildiyini ifadə etmir, həm də üslub baxımından bir-birini tamamlayan və adətən eyni materialdan, ya da oxşar rəng və naxışlarda tikilmiş bir geyim dəstini təmsil edir. Beləliklə, köynək-şalvar sadəcə iki ayrı paltarın cəmi deyil, bütöv və harmonik bir geyim konsepsiyasıdır.
Köynək-şalvar dəstlərində istifadə olunan köynəklər və şalvarlar müxtəlif modellərdə ola bilər: uzun və ya qısa qollu köynəklər, dar və ya geniş şalvarlar. Materialı da dəyişkən ola bilər: pambıq, kətan, ipək, sintetik və s. Həm də köynək-şalvar dəstləri fərqli məqsədlər üçün istifadə olunur: gündəlik geyimdən tutmuş, rəsmi tədbirlərə, hətta xüsusi geyimlərə qədər.
Misal olaraq, verdiyiniz cümlədəki “Sirat xaki köynək şalvarda tərdən islanırdı” ifadəsi köynək-şalvarın praktik və gündəlik həyatda istifadəsinə gözəl bir nümunədir. Xaki rəngli, yəni çirkə və toza qarşı davamlı bir materialdan tikilmiş köynək-şalvarın, fiziki iş zamanı istifadə olunması və insanın tərdən islanması, geyim dəstinin rahatlığını və praktikliyini vurğulayır.
Ümumilikdə, köynək-şalvar termini Azərbaycan mədəniyyəti və həyat tərzinin ayrılmaz bir hissəsini təşkil edir və geyim seçimlərinin geniş çeşidini əks etdirir.