izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kulminasiya [lat. culmination - zirvəyə çatma] termini əsasən iki əsas mənada işlənir:

1. Astronomiya: Bu mənada kulminasiya, göy cisminin müşahidəçinin yerləşdiyi nöqtənin meridian xəttindən keçməsi deməkdir. Başqa sözlə, göy cismi müşahidəçi üçün ən yüksək nöqtəyə çatır. Bu hadisənin baş vermə vaxtı və göy cisminin hündürlüyü onun koordinatlarına, müşahidəçinin coğrafi enliyinə və vaxtına bağlıdır. Kulminasiya iki növ olur: üst kulminasiya (göy cismi cənub meridianından keçəndə) və alt kulminasiya (göy cismi şimal meridianından keçəndə). Üst kulminasiya, göy cisminin gün ərzində müşahidəçi üçün görünən ən yüksək nöqtədə olması deməkdir. Bu astronomik hadisənin tədqiqi naviqasiya, zaman ölçmə və göy cisimlərinin hərəkətlərinin öyrənilməsində mühüm rol oynayır.

2. Məcazi mənada: Günlük həyatda və ədəbiyyatda kulminasiya, hadisələrin inkişafında, bir prosesin gedişatında və ya hər hansı bir vəziyyətin gərginliyinin ən yüksək nöqtəsini, zirvəsini bildirir. Bu, həm müsbət, həm də mənfi mənada ola bilər. Məsələn, bir hekayənin kulminasiyası, hadisələrin ən gərgin və həlledici anını təsvir edir; bir mübahisənin kulminasiyası, qarşıdurmanın ən yüksək intensivliyə çatdığı an; bir layihənin kulminasiyası isə onun ən uğurlu və ya ən çətin mərhələsini ifadə edə bilər. Kulminasiya, həm də bir prosesin sonluğunu və ya növbəti mərhələyə keçidinə işarə edə bilər. Yəni, zirvəyə çatdıqdan sonra geriləmə başlayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz