izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Külçə (küçə deyilən formada da işlənir) sözü, Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz hissəsi olan və xüsusilə yas mərasimlərində mühüm rol oynayan bir çörək növünü ifadə edir. Sadəcə "halva ilə paylanan çörək" ifadəsi onun əhəmiyyətini tam əks etdirmir. Külçə, ümumiyyətlə, formasından asılı olaraq, dəyirmi və ya düzbucaqlı, bəzən isə daha mürəkkəb formalarda bişirilən, xırda və ya iri ölçülü ola bilən bir çörəkdir. Onun xəmiri, adi çörək xəmirindən fərqlənərək, daha yağlı və yumşaq olur, bişmə prosesində isə xüsusi bir ətir və dad əldə edir.

Yas mərasimlərində külçənin paylanması, ölünün xatirəsinə hörmət və yas sahibinə başsağlığı məqsədi daşıyır. Halva ilə birlikdə paylanması, şirin və acı anların bir arada olmasının simvoludur – kədərli hadisənin acı təəssüratını şirinliklə bir qədər yumşaltmaq, ruhu rahatlaşdırmaq məqsədi güdür. Ata sözü olan "Sağlığında badam yeməyib, külçəsinə badam vururlar" isə əslində bir ironiyadır. Ölümündən sonra böyük ehtiram göstərilən şəxslərə həyatlarında verilməyən diqqət və qayğının ölümündən sonra nümayişini tənqid edir.

Qeyd edək ki, külçənin hazırlanması və formasının regional fərqləri də mövcuddur. Hər bölgədə özünəməxsus külçə bişirmə üsulları və adət-ənənələri vardır. Beləliklə, külçə sadəcə bir çörək deyil, Azərbaycan mədəniyyətinin və adət-ənənələrinin ayrılmaz tərkib hissəsi, tarixi və mədəni irsimizin bir parçasıdır.

Plov, halva və külçənin birlikdə yeməkdə qeyd olunması da yas mərasimlərinin ənənəvi yemək məclislərini xarakterizə edən əsas cəhətlərdəndir. Bu üç yeməyin birlikdə hazırlanması və paylanması yas mərasimindəki qonaqlara hörmət və sayğı nişanəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz