izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Kündələmə "kündələmək" fellərinin məsdər şəkli olub, əsasən iki əsas mənada işlənir: Birincisi, bir şeyi ətrafa bükərək, bürüyərək, əhatə edərək, sararaq hərəkəti; ikincisi isə bir qədər məcazi mənada, bir işin, bir hadisənin, bir durumun üstünü örtmək, gizlətmək, gizli saxlamaq, ört-basdır etmək hərəkətidir.

Birinci mənada kündələmə, fiziki bir prosesdir. Məsələn, bir hədiyyəni kağızla kündələmək, bir uşağı yorğanla kündələmək, bir bitkini qış üçün torpaqla kündələmək kimi. Bu mənada kündələmə, qoruma, isti saxlama, bəzəmə kimi əlavə mənalar da daşıya bilər. Sözün bu mənası daha çox konkret və görünən bir hərəkəti ifadə edir.

İkinci mənada isə kündələmə, daha çox metaforik bir istifadədir. Məsələn, bir cinayəti kündələmək, bir həqiqəti kündələmək, bir problemi kündələmək ifadələri bir şeyin gizlədilməsini, üstünün örtülməsini bildirir. Bu mənada kündələmə, həqiqətin gizlədilməsi, məsuliyyətin qaçılması, problemlərin həllinə mane olma kimi mənfi konnotasiyalar da daşıya bilər. Bu isə sözə daha çox bir gizlilik, sirrlilik və ya hətta saxtakarlıq elementi əlavə edir.

Beləliklə, kündələmə sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Həm konkret fiziki bir hərəkəti, həm də daha çox məcazi, gizlətmə, ört-basdır etmə kimi mənaları ifadə edir. Bu da sözün zəngin leksik imkanlarını göstərir və onu Azərbaycan dilinin ifadə vasitələri arasında xüsusi yerə sahib edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz