Ört-basdır: Bu söz birləşməsi "örtmək" və "basdırmaq" fellərindən əmələ gəlmiş, məcazi mənada işlənən bir ifadədir. Sadəcə "gizlətmək" mənasından daha geniş bir kontekstdə işlənir və gizlətmə əməliyyatının sistemli, qəsdən və bəzən də hiyləgər şəkildə həyata keçirildiyini ifadə edir. Sadə gizlətmədən fərqli olaraq, ört-basdır etmək həqiqətin üstünü tamamən örtmək, onun izlərini silmək, varlığını inkar etmək və ya başqa bir şəkildə onun aşkarlanmasının qarşısını almaq deməkdir. Bu məqsədlə, faktlar təhrif oluna bilər, sübutlar məhv edilə bilər və ya saxta məlumatlar yayıla bilər.
Etimoloji baxımdan, "örtmək" fiziki bir əşyanın üzərini örtmək, görünməz etmək deməkdir. "Basdırmaq" isə torpağın altına basdırmaq, gizlətmək mənasını verir. Bu iki fel birləşərək, gizlətmə əməliyyatının daha dərin, daha mükəmməl və qəsdli olduğunu vurğulayır. "Ört-basdır etmək" deyəndə sadəcə bir şeyi gözdən uzaqlaşdırmaq yox, həm də onun əsl mahiyyətini, səbəblərini, nəticələrini gizlətmək, haqqında danışılmasına mane olmaq nəzərdə tutulur.
Misal cümlələr:
- Rəhbərlik öz səhvlərini bacardıqca ört-basdır etməyə çalışdı, ancaq həqiqət tezliklə üzə çıxdı.
- Korrupsiya faktlarını ört-basdır etmək cəhdləri ictimai etimadı sarsıtdı.
- Onlar cinayətin izlərini ört-basdır etmək üçün hər şeyi etdilər, amma polis onları aşkar etdi.
- [Gənc:] Öz tərəfdarlarının zəifliyini ört-basdır eləyən bir adam rəhbər ola bilərmi? (Verilən nümunədə olduğu kimi, sual formasında da işlənə bilər, bu zaman sualın mənası ciddi şübhəni ifadə edir.)
- Hadisənin əsl səbəbləri uzun müddət ört-basdır edildi, amma sonradan bütün həqiqət ortaya çıxdı.
Beləliklə, "ört-basdır etmək" sadəcə gizlətməkdən daha çox, məsuliyyətdən yayınmaq, həqiqəti təhrif etmək və ya inkar etmək məqsədi daşıyan sistemli bir gizlətmə əməliyyatını bildirir.