izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qabartmaq felinin mənası zəngin və çoxşaxəlidir. Əsasən, bir şeyin görünüş və ya həcm baxımından artmasını, şişməsini, yüksəlməsini ifadə edir. Lüğətlərdəki sadə təriflər bu felin bütün imkanlarını əhatə etmir.

Birinci mənada, qabartmaq hər hansı bir səthin, cismin və ya maddənin qabarıq, şişkin, yüksəlmiş hala gətirilməsini bildirir. Məsələn, bir əşyanın səthini xüsusi texnikalarla işləyərək qabartmaq, xəmirin mayalanması zamanı qabartmaq, ya da bir şeyin görüntüsünü qabartmaq (məsələn, rəsmlərdə işıq-kölgə effekti ilə). Bu mənada "şişirtmək", "köpürtmək" sinonimləri qismən mənanı əhatə edir, lakin tam mənanı vermirlər. Məsələn, xəmirin mayalanması zamanı köpürmə ilə yanaşı, həcminin artması da qabarma prosesinin əsas hissəsidir.

İkinci mənada isə qabartmaq bir şeyin mövqeyini, əhəmiyyətini, səsini və s. yüksəltmək, artırmaq mənasını verir. Məlumatın, əhəmiyyətin, səsin qabardılması bu mənaya aiddir. "Yüksəltmək", "daşdırmaq" sinonimləri bu mənanı yalnız qismən əhatə edir. Məsələn, "Külək dənizin suyunu qabartdı" misalında, külək sadəcə suyun səviyyəsini yüksəltmir, həm də dalğaların hündürlüyünü və gücünü artırır – bu da qabartma prosesinin daha dolğun təsvirini verir.

Ümumilikdə, qabartmaq feli, sadəcə fiziki həcm artımından əlavə, məcazi mənada da işlənir və bir şeyin görünən və ya hiss olunan təsirini gücləndirməyi bildirir. Bu mənada, kontekstə bağlı olaraq, həm müsbət, həm də mənfi mənalarda istifadə edilə bilər (məsələn, bir hadisəni qabartmaq, yəni şişirtmək).

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz