izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qac (qac2): Azərbaycan dilinin zəngin suvarma sisteminə dair sözləri arasında özünəməxsus yer tutan "qac" termini, əsasən kiçik ölçülü, suvarma məqsədilə yaradılmış arxı ifadə edir. Kənd təsərrüfatının inkişafı ilə sıx bağlı olan bu termin, əkin sahələrinin su ilə təminatında mühüm rol oynamış tarixi bir suvarma infrastrukturunun parçasıdır. "Qac" sözü sadəcə olaraq "kiçik arx" kimi tərif edilməkdən daha çox, əməksevər kəndlilərin torpağı canlandırmaq üçün sərf etdikləri zəhmətin, uzaqgörənliyinin və təbiətlə ahəngdar yaşamlarının simvoludur.

Qaclar, böyük kanallardan fərqli olaraq, daha kiçik və əsasən yerli ehtiyacları ödəmək üçün qazılırdı. Onların ölçüləri və uzunluğu ərazinin relyefindən, su mənbəyindən və əkin sahəsinin genişliyindən asılı olaraq dəyişirdi. Qacların tikintisində əsasən əl alətlərindən istifadə olunurdu və bu işdə kənd əhalisinin birgə əməyi əhəmiyyətli rol oynayırdı. Belə ki, bir qacın yaradılması, həm də qonşular arasında əməkdaşlığın, qarşılıqlı dəstəyin və birlik hissinin güclənməsinə səbəb olurdu.

Şeir nümunəsindəki ("Gəl yoldaş, çalışaq, eyləyək birlik; Arada xəndək, qac daha olmasın") ifadə, qacların əkin sahələrinin su təminatındakı önəmini və birgə əməkdaşlıq nəticəsində yaradılan bu suvarma sisteminin əhəmiyyətini vurğulayır. Xəndəklərin və qacların olmaması isə əkinçiliyin çətinləşməsini, məhsuldarlığın azalmasını göstərir. Beləliklə, "qac" termini, sadə bir suvarma sistemi elementindən daha çox, kənd həyatının, ənənələrinin və birgə fəaliyyətin obrazlı bir təcəssümüdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz