izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qanunçuluq termini, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə "qanunşünaslıq" və "qanuniyyət" (ikinci mənasında) kimi sinonim sözlərə istinad edilərək izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir təsvirə ehtiyac duyur. Əslində, "qanunçuluq" anlayışı, qanunların mövcudluğu, tətbiqi və hökmranlığı ilə yanaşı, bu qanunlara riayət edilməsinin, onların cəmiyyət həyatında əsas rol oynamasının və insanların həyatının, münasibətlərinin hüquqi çərçivəyə salınmasının ümumi vəziyyətini ifadə edir.

Birinci mənada, qanunçuluq, "qanunşünaslıq"a bənzəsə də, fərqli bir vurğu daşıyır. Qanunşünaslıq əsasən hüquq elminin öyrənilməsi ilə bağlıdır, qanunçuluq isə bu elmin tətbiqi və nəticələrinə diqqət çəkir. Yəni, qanunların necə yazıldığı, necə təkmilləşdirildiyi deyil, əsasən qanunların cəmiyyətdə necə işlədiyi, nə dərəcədə effektiv olduğu və nəticələri ilə maraqlanır.

İkinci mənada, qanunçuluq "qanuniyyət"in (ikinci mənası) daha geniş bir ifadəsidir. Qanuniyyət, konkret bir hərəkətin və ya vəziyyətin qanuna uyğun olmasını bildirir. Qanunçuluq isə bu anlayışı ümumiləşdirir və bütün cəmiyyət miqyasında qanunların üstünlüyünü, onlara riayət olunmasını və cəmiyyətin qanunlara əsasən təşkil olunmasını əhatə edir. Bu, qanunların qəbul edilməsi, tətbiqi, nəzarət mexanizmlərinin işləməsi və ictimai rəyin qanunlara münasibətini əhatə edən kompleks bir anlayışdır.

Beləliklə, qanunçuluq, sadəcə qanunların olması demək deyil; bu, qanunların həyatın bütün sahələrində effektiv şəkildə tətbiq olunması, onlara hörmətlə yanaşılması və cəmiyyətin hüquqi prinsiplərə əsasən funksionallığı ilə bağlıdır. Güclü bir qanunçuluq demokratik cəmiyyətin əsas sütunlarından biridir və sosial ədalətin təminatına xidmət edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz