Qaraçala sözü Azərbaycan dilində əsasən neft hasilatı ilə bağlı bir termin kimi işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "qara neftlə dolu çuxur, ya quyu" kimi tərif olunsa da, bu izah onun tarixi, mədəni və coğrafi əhəmiyyətini tam əks etdirmir.
Əslində, "qaraçala" sözü daha çox köhnə neft quyularını, xüsusilə də əl ilə qazılmış və ya sadə texnologiyalar tətbiq edilərək istismar edilən quyuları ifadə edir. Bu quyular adətən dərin olmayan, kiçik ölçülü və primitiv quruluşa malik olurdular. Onların qazılması və istismarı əsasən yerli əhalinin əməyi sayəsində həyata keçirilirdi və bu proses uzun müddət davam edən, əziyyətli bir iş idi.
"Qaraçala" termini sadəcə bir geoloji formasiyanı deyil, həm də bir zamanları neft hasilatının əsasını təşkil etmiş, həmin proseslə bağlı yaranmış xüsusi bir mədəniyyəti, hətta bəlkə də müəyyən bir həyat tərzini əks etdirir. Belə ki, bu quyuların ətrafında kiçik yaşayış məntəqələri formalaşıb, insanların həyatı neft hasilatı ilə sıx bağlı olub.
Bu gün "qaraçala" termini daha çox tarixi kontekstdə işlədilir və keçmişin sadə neft hasilatı üsullarını xatırladır. Müasir neft hasilatı texnologiyalarının inkişafı ilə "qaraçala"nın əhəmiyyəti azalsa da, o, Azərbaycanın neft tarixinin ayrılmaz bir hissəsini təmsil edir və ölkəmizin zəngin neft keçmişinə işarə edən maraqlı bir termindir.