izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qaraduvaq sözü Azərbaycan dilinin köhnəlmiş sözləri sırasındadır və güclü bir lənət, qarğış ifadə edir. Bu, sadəcə "qarğış" demək deyil, daha çox qəzəb və nifrətin ifadə olunduğu, bədbəxtlik və uğursuzluq dilənilən bir lənəti ifadə edir. "Qaraduvaq olasan!" deyərkən insan sadəcə pis bir şey arzulamaq deyil, şəxsiyyətin bütün varlığını, həyatını bədbəxtliyə düçar etməsini istəyir.

Sözün "qara" hissəsi mənfiyyəti, bədbəxtliyi, qaranlığı simvollaşdırır. "Duvaq" isə daha qaranlıq bir məna daşıyır. Burada "duvaq" sözünün sadəcə örtük mənasından deyil, gizli, görünməyən, lakin insan həyatını təsir edən qüvvələrə işarə etdiyi ehtimal olunur. Belə ki, qaraduvaq, insanın görünməyən, lənətə gətirilən bir qüvvənin təsiri altına düşməsini, bədbəxtliyin üstünə çökərək həyatını qaranlığa bürüməsini ifadə edir.

Adətən köməkçi fellərlə işlədilən "qaraduvaq" sözü, məsələn, "qaraduvaq olasan!", "qaraduvaq olsun!", kimi ifadələrdə daha güclü təsir yaradır. Nümunədəki "Əndamın açılsın, qaraduvaq olasan, yaşın qara gəlsin, ay Gülpəri!" cümləsi, bu lənətin nə qədər güclü və çoxcəhətli olduğunu göstərir: fiziki zəiflik ("əndamın açılsın"), bədbəxtlik ("qaraduvaq olasan"), karanlıq və bədbəxt bir həyat ("yaşın qara gəlsin"). Bu, sadəcə bir arzu deyil, şəxsiyyətin bütövlüyünə yönəlmiş bir lənətin ifadəsidir.

Beləliklə, "qaraduvaq" sözü sadə bir lənət sözündən çox, şəxsiyyəti, həyatı və taleyi əhatə edən güclü bir qarğış ifadə edir və Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının qaranlıq, lakin maraqlı bir tərəfini əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz