Qarşılaşdırmaq felinin mənası, sadəcə "bir-biri ilə tutuşdurmaq, müqayisə etmək"dən daha zəngindir. Bu hərəkət, iki və ya daha çox obyekt, hadisə, fikir və ya konsepsiyanın oxşar və fərqli cəhətlərini müəyyən etmək, onların arasındakı əlaqəni və ya fərqi aşkara çıxarmaq məqsədi daşıyır. Rəqəmləri qarşılaşdırmaq, sadəcə ədədlərin bərabərliyini və ya fərqini müəyyən etmək deyil, həm də onların əhəmiyyətini, mənşəyini, kontekstini nəzərə alaraq müqayisəsini əhatə edir.
Faktları qarşılaşdırmaq isə daha mürəkkəb bir prosesdir. Bu, müxtəlif mənbələrdən əldə edilmiş məlumatların dəqiqliyini, etibarlılığını, həqiqətə uyğunluğunu və bir-biri ilə uyğunluğunu yoxlamaq, əks fikirləri dəyərləndirmək, nəticədə daha dolğun və obyektiv bir şəkil əldə etmək deməkdir. Bu proses, tənqidi düşüncə və analiz bacarıqlarını tələb edir.
Qarşılaşdırma prosesi, yalnız obyektləri bir-birinə qarşı qoymaq deyil, həm də onların müqayisəsinin əsasında nəticələr çıxarmaq, müəyyən nəticələrə gəlmək, qərarlar qəbul etmək deməkdir. Məsələn, iki fərqli marketinq strategiyasını qarşılaşdırmaq, hər birinin üstün və zəif tərəflərini müəyyən etmək və ən effektiv strategiya seçməyə imkan verir. Yəni, qarşılaşdırma, sadə bir müqayisədən daha çox, dərin analiz və tənqidi düşüncəni əhatə edən mürəkkəb bir intellektual fəaliyyətdir.
Qısaca desək, qarşılaşdırmaq, obyektiv və ya subyektiv olaraq iki və daha çox elementin oxşar və fərqli xüsusiyyətlərini müəyyən edərək, onların arasında əlaqə qurmaq, fərqləri müəyyənləşdirmək və bu əsasda nəticələr çıxarmaq, qərarlar qəbul etmək prosesidir.