Qat sözü, Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan, bir çox kontekstdə müxtəlif mənalar kəsb edən bir termindir. Ən ümumi mənası, üfüqi vəziyyətdə bir-birinin üstündə yerləşən cisimlərin, materialların və ya quruluşların təbəqələrini, laylarını bildirir. Bu mənada torpaq qatları, dağ qatları, meşənin yarus qatları kimi ifadələr adi haldır. Məsələn, "Torpağın alt qatları su ilə doymuşdur" cümləsində qat, torpağın üfüqi təbəqələrini ifadə edir.
Ancaq "qat" sözünün mənası yalnız fiziki təbəqələrlə məhdudlaşmır. O, həmçinin məcazi mənada da işlənir. Məsələn, "ictimai qatlar", "əhalinin müxtəlif qatları" kimi ifadələrdə sosial sinifləri, ictimai qrupları ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu istifadədə qat, insanların sosial vəziyyətinə, iqtisadi durumuna, mədəni səviyyəsinə görə təsnif edilməsini göstərir. Beləliklə, "qat" sözü sosial iyerarxiyanı təsvir etmək üçün də əlverişli vasitədir.
Bundan əlavə, "qat" sözü bəzən rənglərin tonlarını, intensivliyini ifadə etmək üçün də işlədilir. Məsələn, "qaranlıq qat", "açq qat" ifadələri rəngin tünd və ya açıq tonlarını təsvir edir. Bu istifadədə qat, rəngin intensivliyindəki fərqləri bildirir.
Qısacası, "qat" sözü həm konkret, həm də abstrakt mənalarda istifadə olunan çoxmənalı bir sözdür. Onun konkret mənası üfüqi təbəqələr, laylar ikən, məcazi mənaları sosial qruplar, rəng tonları kimi geniş bir spektr əhatə edir. Bu çox yönlülüyü "qat" sözünü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının bir parçası edir.