Qayıtmaz sifəti əsasən dönməzlik, möhkəmlik və geri dönməyən bir hərəkət və ya qərar mənasını verir. Sadəcə "dönməz" deməkdən daha çox, bu söz hərəkətin qətiyyətliliyini, geri çəkilməzliyini və əzmini ifadə edir. "Qayıtmaz əllər" ifadəsi kimi misallarda gördüyümüz kimi, həm də güclü, qətiyyətli bir əməli, iradəni təsvir edir. Bu, sadəcə əllərin möhkəmliyi deyil, daha çox əməlin və ya qərarın dəyişməzliyini vurğulayır.
Misallarındakı "Qayıtmaz əllər yaraşır; Alanın kökün kəsməyə; Toxalar, bellər yaraşır" ifadəsi qayıtmazlığın konkret bir hərəkətə tətbiqini göstərir. Burada "qayıtmaz əllər" torpağı əkmək, bitkini kökdən qoparmaq kimi ağır və dönməz əməllər üçün lazım olan gücü və qətiyyəti simvolizə edir. "Alanın kökün kəsməyə" hərəkəti geri dönməz bir fəaliyyət olub, nəticəsi dəyişdirilməzdir. Beləliklə, bu misal, qayıtmaz sözünün yalnız fiziki möhkəmliyi deyil, həm də qətiyyətli, geri dönməz əməlləri ifadə etdiyini nümayiş etdirir.
Ümumiyyətlə, "qayıtmaz" sözü sadəcə bir sifət olaraq deyil, həm də güc, qətiyyət, əzmkarlıq, dəyişməzlik və sonluluq kimi abstrakt anlayışları ifadə etmək üçün də istifadə olunur. Bu, sözün mənasını daha zəngin və çoxşaxəli edir.
Qısaca desək, "qayıtmaz" sözü dönməzliyi, möhkəmliyi və əzmkarlığı ifadə edən, sadəcə fiziki təsvirdən kənara çıxaraq həm konkret, həm də abstrakt mənaları ehtiva edən bir sifətdir.