izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qazdırmaq sözü Azərbaycan dilində geniş məna daşıyan bir felldir. Əsasən iki əsas istiqamətdə istifadə olunur: fiziki qazma əməliyyatı və məcazi mənada bir işin, əməlin yerinə yetirilməsinin təmin edilməsi.

Birinci mənası, sözün əsl mənasında, fiziki qazma əməliyyatını ifadə edir. Bu mənada, qazdırmaq sözü yerin altına, dağa, təpəyə və ya digər sərt materiallara dəlik açmaq, kanal qazmaq kimi işləri ifadə edir. Misal üçün, "Quyu qazdırmaq", "Arx qazdırmaq", "Çuxur qazdırmaq" ifadələrində olduğu kimi. Bu, əl alətləri ilə, ya da xüsusi texnikalar vasitəsi ilə həyata keçirilə bilər. Qazılan şeyin dərinliyi və ölçüləri işin mahiyyətindən asılıdır. Neft quyularının qazılması ilə əkin sahəsində su quyusunun qazılması arasında ciddi texnoloji fərqlər olsa da, hər iki halda əsas əməliyyat qazmadır və bu əməliyyatı başlatmaq üçün "qazdırmaq" feli işlədilir.

İkinci mənası isə məcazi məna daşıyır. Bu mənada, qazdırmaq sözü bir işin, əməlin başqasına həvalə edilməsini, onu yerinə yetirməyə məcbur etməni, ya da təşkil etməni ifadə edir. Məsələn, "Onunla bu işi qazdırdım" deyəndə, şəxsin bir işin yerinə yetirilməsini başqasına tapşırdığını və nəticədə həmin işin görülməsini təmin etdiyini bildiririk. Bu mənada "qazdırmaq" feli daha çox müəyyən səylər sərf etməklə işin görülməsinin təşkil olunmasını ifadə edir. Bu, sadə bir tapşırıq verməkdən fərqli olaraq, işin icrası üçün lazımi şəraitin yaradılmasını, resursların ayrılmasını və ya nəzarətin həyata keçirilməsini əhatə edə bilər. Həmçinin, bu mənada "qazdırmaq" feli bir az da məcburiyyət, təzyiq və ya inadkarlıq nüansını özündə ehtiva edə bilər.

Üçüncü, daha az rast gəlinən bir mənası isə, polad qələm və ya oxşar alətlərlə taxta, metal, daş və s. səthlərdə işarələr, oymalar etməkdir. Bu, qazma əməliyyatının kiçildilmiş və incə bir forması kimi qəbul edilə bilər. Bu mənada "qazdırmaq" feli daha çox incə işləri, detalları vurğulamaq üçün istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz