izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qıraqlı sözü Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlədilir. Birincisi, topoqrafik bir məna ifadə edir: bir şeyin qırağı, kənarı, sərhəddi olduğu halını bildirir. Bu mənada qıraqlı bir sahə, qıraqlı bir meşə, qıraqlı bir yol kimi ifadələrdə mövzuyun kənarlarının, həddinin varlığını vurğulayır. Beləliklə, "qıraqlı" sözü, özündə məkanda yerləşmənin xüsusiyyətini əks etdirir, əşyanın mərkəzdən uzaq, kənar bölgədə yerləşməsini göstərir.

İkinci mənası isə daha sosiolojicoğrafi bir konteksti əhatə edir. "Qıraqlı" su qırağında, sahil zonasında yaşayan insanı təsvir edir. Bu mənada sözün mənası sadəcə coğrafi yerləşməni deyil, həm də bu insanların həyat tərzinin, məşğuliyyətinin, mədəniyyətinin su hövzəsi ilə bağlılığını nəzərdə tutur. Belə insanlar adətən balıqçılıq, dənizçilik, su nəqliyyatı ilə məşğul olurlar və həyatları suyun ritmləri ilə sıx bağlıdır. Bu mənada “qıraqlı” sözü həm coğrafi, həm də sosial bir qrupa aidliyi ifadə edir.

Qıraqlı sözünün iki mənasının bir-birinə bağlı olduğunu da qeyd etmək vacibdir. Hər iki halda da "qıraq" anlayışı mövcuddur, lakin birinci halda fiziki bir qıraq, ikinci halda isə həm fiziki (su qırağı), həm də sosial (cəmiyyətdən nisbətən kənarda olan bir qrup) qıraq anlayışı özünü göstərir. Sözün mənasını daha da dərinləşdirmək üçün onun tarixi kontekstini, ədəbiyyatda necə işləndiyini və müasir Azərbaycan dilində necə istifadə edildiyini araşdırmaq maraqlı olardı.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz