Qızışdırıcı sözü, əsasən "qızışdırmaq" fellə bağlı olaraq istifadə edilən bir sifətdir və təhrikçi, araqarışdıran, vəziyyəti gərginləşdirən, münaqişəyə səbəb olan mənaları ehtiva edir. Yəni bir hadisənin, münaqişənin və ya duyğuların daha da şiddətlənməsinə səbəb olan amilləri, şəxsləri və ya halları ifadə edir.
Bir hadisəyə, məsələn, bir münaqişəyə "qızışdırıcı" amil kimi baxdıqda, bu amilin əsasən münaqişənin baş verməsinə və ya artmasına kömək edən, onu daha da alovlandıran bir rol oynadığını görürük. Bu, həm açıq şəkildə təhrik etmək, həm də dolayısı ilə, məsələn, yanlış informasiya yaymaq, qarşıdurmanı qızışdıran fikirlər səsləndirmək, tərəflər arasında nifrət toxumu əkmək və ya sadəcə münasibətləri gərginləşdirən bir mövzuya toxunmaq şəklində ola bilər.
Lüğətdə verilən "müharibə qızışdırıcı" ifadəsi bu mənanı yaxşı nümunə göstərir. Bu, müharibənin başlamasına və ya davam etməsinə kömək edən, onu daha da şiddətləndirən hər hansı bir şəxs, qurum və ya hadisəni ifadə edir. Bu, siyasi liderlər, media vasitələri, hətta qəsdən yayılan yalanlar və dezinformasiya kimi müxtəlif formalarda təzahür edə bilər.
Beləliklə, "qızışdırıcı" sadəcə bir şeyin temperaturunu yüksəltməkdən daha geniş bir mənaya malikdir. Bu, həm fiziki, həm də metaforik olaraq, bir vəziyyətin, bir prosesin və ya bir duyğunun şiddətlənməsinə səbəb olan hər hansı bir amili təsvir edir. Bu, hadisələrin gedişatında mühüm rol oynayan və nəticələri çox vaxt mənfi olan bir qüvvəni bildirir.