izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qibtə (ər. حَسَد - ḥasad) – başqasının üstünlüyünü, müvəffəqiyyətini, xoşbəxtliyini, var-dövlətini və ya istənilən digər müsbət keyfiyyətini görüb, bunların özündə də olmasını səmimi qəlbdən arzulamaq, onlara sahib olmağı istəmək hissidir. Bu arzu, sadə bir istək olmaqdan daha dərin və mürəkkəb bir duyğudur. Qibtə, özünə qarşı inamsızlığın, qeyri-kafiliyin və ya çatışmazlığın ifadəsidir. Əslində, qibtə edən şəxs, öz həyatında çatışmayanı başqasında görərək, özünə qarşı dərin bir məyusluq və ya kədər yaşayır.

Qibtənin əsas xüsusiyyəti, arzulamanın səmimi və qəlbdən gəlməsidir. Bu, paxıllıqdan fərqləndirən əsas amildir. Paxıllıqda arzuya qısqanclıq, həsəd və hətta düşmənçilik hissləri də əlavə olunur. Qibtə edən şəxs başqasının uğurlarına sevinə, hətta onu təbrik edə bilər, amma özündə də bu uğurları görmək istəyir. Paxıllıq isə başqasının uğursuzluğunu arzulayır və ya onun uğurlarını əngəlləməyə çalışır.

Qibtə hissi insan psixologiyasının ayrılmaz bir hissəsidir. İnsanlar sosial varlıqlar olduğundan, bir-birlərinin nailiyyətlərini və çatışmazlıqlarını müqayisə edirlər. Bu müqayisə nəticəsində qibtə hissi yaranır. Ancaq qibtənin həddən artıq olması insanın psixoloji və hətta fiziki sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Buna görə də, qibtə hissinin idarə olunması və sağlam rəqabətə çevirilməsi vacibdir. Qibtəni özünü inkişaf etdirmək, potensialımızı gerçəkləşdirmək üçün bir motivasiya mənbəyi kimi istifadə etmək mümkündür.

Tarix boyu qibtə ədəbiyyatda, incəsənətdə və folklor əsərlərində geniş təsvir olunmuşdur. Bir çox ədəbi qəhrəmanların həyatında qibtənin rolu əsas mövzu olmuşdur. Qibtə, insan təbiətinin incə və mürəkkəb cəhətlərindən birini əks etdirən güclü bir duyğudur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz