izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qiymətsiz sifəti əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci və əsas mənası, bir şeyin heç bir maddi və ya pul dəyərinin olmamasıdır. Yəni, belə bir əşya satıla bilməz, dəyişdirilə bilməz, çünki o, heç bir iqtisadi fayda gətirmir. Bu mənada "qiymətsiz əşyalar" deyərkən köhnəlmiş, yararsız, qırılmış və ya sadəcə heç kim üçün maraq kəsb etməyən əşyaları nəzərdə tuturuq. Misal üçün, qırılmış bir qab, paslanmış bir alət və ya köhnəlmiş bir oyuncaq qiymətsiz sayıla bilər.

İkinci, daha məcazi mənası isə bir şeyin əhəmiyyətsiz, önemsiz, diqqətə layiq olmayan olmasıdır. Bu mənada "qiymətsiz" sözü bir hadisəni, fikri, hərəkəti və ya insanı təsvir edərkən istifadə olunur. Məsələn, "qiymətsiz bir xəbər" deyərkən adi, maraqsız bir xəbər nəzərdə tutulur; "qiymətsiz bir hərəkət" isə əhəmiyyətsiz, nəticəsiz bir hərəkət deməkdir. Belə hallarda "qiymətsiz" sözü həmin şeyin əhəmiyyətini, təsirini və ya nəticəsini vurğulamaq üçün işlədilmir; əksinə, onun əhəmiyyətsizliyini önə çəkir. Bu mənada, söz, həm obyektiv, həm də subyektiv qiymətləndirməni əks etdirə bilər. Bir şeyin bir kəs üçün qiymətsiz olması o şeyin həqiqətən də heç bir dəyər kəsb etməməsi demək deyil, sadəcə olaraq o kəsin bu şeyə qiymət verməməsidir.

Qısacası, "qiymətsiz" sözü həm maddi, həm də mənəvi dəyərin olmamasını ifadə edən çoxmənalı bir sözdür. Kontekstdən asılı olaraq, onun mənası dəqiqləşir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz