Qlobus (latıncadan) – Yer kürəsinin kiçildilmiş, adətən fırlanan modelidir. Bu model, Yer səthinin, okeanların, qitələrin və digər coğrafi xüsusiyyətlərin nisbi ölçülərini və yerləşməsini göstərir. Sadəcə bir təsvir deyil, qlobus həm də təhsildə, naviqasiyada və elmi tədqiqatlarda istifadə olunan əyani və interaktiv bir vasitədir.
Qlobusların müxtəlif növləri mövcuddur: bəziləri siyasi sərhədləri, digərləri fiziki xüsusiyyətləri (dağlar, çöllər, çaylar) ətraflı şəkildə göstərir. Hətta ulduzların və bürclərin yerləşməsini göstərən səma qlobusları da mövcuddur. Qlobusların ölçüləri də müxtəlifdir – cib ölçüsündən tutmuş, böyük auditoriyalar üçün nəzərdə tutulan nəhəng modellərə qədər.
Verilən nümunədəki “Saçlarını geriyə daramış, uzunbığlı, ucaboylu müəllim əlində qlobus qapı ağzında göründü” cümləsi qlobusun təhsildə istifadəsini vurğulayır. Müəllimin görünüşünün təsviri isə oxucuya həm müəllimin xarici görünüşü barədə məlumat verir, həm də qlobusun təhsil prosesində əyani vəsait kimi önəmini daha yaxşı qavramağa kömək edir. Müəllimin əlindəki qlobus onun biliyə, təhsilə və coğrafiyaya olan marağını simvolizə edir.
Qlobus sadəcə bir coğrafi model deyil, eyni zamanda tarixin, mədəniyyətin və texnologiyanın inkişafının da bir göstəricisidir. Qlobusun hazırlanması və istifadəsi əsrlər boyu dəyişib, texnologiyanın inkişafı ilə birlikdə daha dəqiq və ətraflı modellər yaradılıb.