Qurtarmaz sifəti, əsasən bitməyən, tükənməyən, sonu görünməyən və ya bilinməyən bir şeyin vəziyyətini ifadə edir. Bu, sadəcə "bitməz" sözünün sinonimi deyil, daha çox bir işin, vəziyyətin və ya hadisənin davamlılığını, hətta məhdudlaşdırıcı amillərə baxmayaraq bitməyəcək kimi görünməsini vurğulayır. Həm fiziki, həm də metafiziki mənalarda istifadə edilə bilər. Misal üçün, "qurtarmaz səbr" ifadəsi, tükənməyən, həddən artıq səbrliliyi bildirir.
Sözün "qurtarmayan" mənası ilə olan oxşarlığına baxmayaraq, "qurtarmaz" daha güclü bir təsir yaradır. "Qurtarmayan" sadəcə bitməmiş bir prosesi ifadə edərkən, "qurtarmaz" bu prosesin davamlılığının qaçılmaz olduğunu, hətta müdaxilələrə baxmayaraq davam edəcəyini və ya sona çatmasının çox çətin olduğunu ifadə edir. Bu, bir növ qaçılmazlıq və ya sonsuzluq hissi yaradır.
Məsələn, "qurtarmaz iş" ifadəsi bitməyən, davamlı olaraq yeni problemlər yaradan və ya həll edildikdən sonra yenidən ortaya çıxan bir işə aiddir. Bu, sadəcə işin çox olduğuna yox, həm də onun həll edilməsinin çətinliyinə və ya hətta mümkün olmamağına işarə edir. "Qurtarmaz mübahisə" isə tərəflər arasında uzanan, həll olunmayan, hətta yeni münaqişələrə səbəb olan bir mübahisəni ifadə edər. Bu, mübahisənin yalnız miqyasına deyil, həm də onun davamlılıq xarakterinə, hətta sonsuzluq ehtimalına işarədir.
Beləliklə, "qurtarmaz" sözü, sadə bir sinonim olmaqdan daha çox, bir vəziyyətin davamlılığı, tükənməzliyi və hətta qaçılmazlığı ilə bağlı güclü bir emosional və semantik yük daşıyır. Onun istifadəsi, sözün sadə mənasından daha dərin bir anlam ifadə etməyə imkan verir.