Qurtulma sözü, "qurtulmaq" fellərinin isim halındadır və əsasən bir şeydən, bir vəziyyətdən, təhlükədən, xəstəlikdən və ya çətinlikdən azad olma, xilas olma, yaxa qurtarma mənasını verir. Sadəcə bir hərəkəti deyil, həm də bu hərəkətin nəticəsini əks etdirir; yəni qurtarma prosesinin özü ilə yanaşı, qurtulmanın əldə olunmuş vəziyyətini də ifadə edir.
Qurtulma anlayışı, həm fiziki, həm də mənəvi aləmləri əhatə edə bilər. Fiziki qurtulma, məsələn, bir yanğından, qəzadan, təbii fəlakətdən xilas olma demək ola bilər. Mənəvi qurtulma isə, psixoloji bir çətinlikdən, pis bir vərdişdən, əsarətdən, təzyiqdən və ya mənfi bir təsirdən azad olmağı ifadə edir. Bu mənada, qurtulma, insan həyatında əldə edilə biləcək ən böyük nailiyyətlərdən biri sayıla bilər, çünki həm fiziki sağlamlığı, həm də ruhi rahatlığı təmin edir.
Qurtulmanın mahiyyəti, yalnız istənilən vəziyyətdən çıxmaq deyil, həm də bu vəziyyətin təsirindən tamamilə azad olmaqdır. Məsələn, bir xəstəlikdən qurtulmaq, yalnız xəstəliyin əlamətlərinin yox olması deyil, həm də bu xəstəliyin fiziki və psixoloji olaraq bədənə verdiyi ziyanın aradan qaldırılması deməkdir. Beləliklə, qurtulma, tam bir azadlıq və rahatlıq vəziyyətinə çatmaq mənasını özündə birləşdirir.
Dilçilik baxımından, "qurtulma" sözünün sinonimləri arasında "xilas olma", "azad olma", "yaxa qurtarma", "canını qurtarma", "xilas tapmaq" kimi ifadələr göstərilə bilər. Lakin bu sözlərin hamısı "qurtulma"nın tam mənasını verməyə bilər, çünki bəziləri daha çox hərəkətin özünə, bəziləri isə daha çox nəticəyə yönəlib. "Qurtulma" isə həm prosesi, həm də nəticəni bütöv şəkildə əks etdirən daha geniş və dolğun bir məna kəsb edir.