Xilas (ər. خلاص - xılāṣ) sözü qurtuluş, nicat tapma, təhlükədən və ya bəladan azad olma mənasını verir. Bu, sadəcə fiziki bir təhlükədən qurtulmaq deyil, həmçinin əzab-əziyyətdən, çətinlikdən, bədbəxtlikdən və ya hər hansı bir mənfi vəziyyətdən azad olmağı da əhatə edir. Xilas, bir insanın özünün səyləri ilə və ya başqalarının köməyi ilə əldə edilə bilər.
Xilas olmaq həm də ruhani bir məna daşıya bilər. Dinlərdə xilas, günahlardan təmizlənmə, cəhənnəm əzabından qurtulma və cənnətə gedə bilmək kimi ilahi bir himayə olaraq qəbul edilir. Bu mənada xilas, insanın mənəvi inkişafı və ilahi lütf ilə əlaqədardır.
“Xilas etmək” fellərinə gəldikdə isə, bu, bir başqasını təhlükədən, əziyyətdən və ya çətinlikdən qurtarmaq, ona kömək etmək, yardım əlini uzatmaq mənasını ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi yardım ola bilər. Məsələn, birini yanğından xilas etmək, fiziki bir yardım, birini ruh düşkünlüyündən xilas etmək isə mənəvi bir köməkdir.
Tarix boyu xilas, insan həyatının ayrılmaz bir hissəsi olub. Müxtəlif dövrlərdə insanlar təbii fəlakətlərdən, müharibələrdən, xəstəliklərdən və digər təhlükələrdən xilas olmağa çalışıblar. Xilas anlayışı, həm də mübarizə, ümid və azadlıq kimi dəyərlərlə sıx bağlıdır.