izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qütb (ərəb mənşəli söz) coğrafiyada Yer kürəsinin fırlanma oxunun Yer səthini kəsdiyi iki nöqtədən hər birinə deyilir. Bu iki nöqtə - Şimal Qütbü və Cənub Qütbü - Yer kürəsinin ən ucqar nöqtələrini təmsil edir və planetin əsas coğrafi koordinat sisteminin əsasını təşkil edir. Onlar ətrafında Yer öz oxu ətrafında fırlanır.

Qütblər yalnız coğrafi əhəmiyyətə malik deyil, eyni zamanda iqlim və ekoloji sistemlərin formalaşmasında da mühüm rol oynayırlar. Şimal Qütbü Arktika okeanında, buzlaqlarla örtülü su səthində yerləşir. Cənub Qütbü isə Antarktida qitəsində, dünyanın ən soyuq və küləkli bölgəsində yerləşən qalın bir buz təbəqəsinin altında yerləşir. Bu iki qütb arasındakı fərq təkcə yerləşmə yerində deyil, həm də iqlim şəraitində, flora və faunasında özünü göstərir.

Qütblər həm də geomaqnetik qütblərlə qarışdırılmamalıdır. Geomaqnetik qütblər Yer kürəsinin maqnit sahəsinin xəyali xətlərinin kəsdiyi nöqtələrdir və onlar coğrafi qütblərlə tam üst-üstə düşmürlər. Bu fərq müxtəlif coğrafi və geofiziki tədqiqatlar üçün nəzərə alınmalıdır.

Qütblər əsrlər boyu səyyahlar, alimlər və tədqiqatçılar üçün böyük maraq doğurmuşdur. Onların öyrənilməsi Yer kürəsinin iqliminin, maqnit sahəsinin, flora və faunasının dərk edilməsində mühüm rol oynayır. Bu gün də qütb bölgələri qlobal istiləşmənin təsiri və ekoloji dəyişikliklərin müşahidəsi üçün vacib elmi tədqiqat mərkəzləridir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz