izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Lahut (ər. لاهوت) sözü klassik Azərbaycan ədəbiyyatında, xüsusilə də şeir dilində, ilahiyyəti, ilahi varlığın mənəviyyətini və ülviyyətini ifadə edir. Sadəcə "ilahilik" deyə tərcümə etmək isə onun zəngin mənasını tam əks etdirmir.

Lahut, maddi aləmin xaricində, mütləq və əbədi olan ilahi gerçəkliyi, Allahın özünü və onun xüsusiyyətlərini ifadə edən bir anlayışdır. Bu anlayış, insanın maddi duyğularından və düşüncələrindən uzaq, mütləq kamillik, gözəllik və qüdrət məfhumlarını ehtiva edir. Lahut, insanın anlama qabiliyyətinin çatmadığı bir söhbət sahəsidir; əldə edilə bilən biliklərdən xeyli uzaqda olan bir gerçəklikdir.

Fəlsəfi və teoloji baxımdan, Lahut "Nəfs" (insanın özünün) və "Nəfsin qüsur və əksikləri" ilə zidd bir məfhumdur. Nəfsin əks tərəfi kimi təmizlik, kamillik, nuraniyyət və mütləq xeyir kimi xüsusiyyətləri özündə cəmləşdirər. Bu baxımdan, lahut insanın mənəvi təkamülündə əsas hədəf olmaqla yanaşı, o, həm də ədəbiyyatda ülvi və mənəvi mövzuları ifadə etmək üçün işlədilən bir şairanə vasitədir.

Tarix boyu şairlər və mütəfəkkirlər lahut anlayışından istifadə edərək, yaradılışın sirlarını, insanın mənəvi əzəmətini və Allahın qüdrətini təsvir etmişlər. Lahut, əsərlərə dərinlik, mahiyyət və ülviyyət qatmış, onları adi söhbətlərdən fərqləndirən bir amildən biri olmuşdur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz