Lazer (ing. laser - Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation – stimullaşdırılmış şüalanma vasitəsilə işıq gücləndirilməsi) optik kvant generatorudur. Sadəcə bir işıq mənbəyi deyil, olduqca spesifik xüsusiyyətlərə malik, yüksək istiqamətlənmiş, monoxromatik (bir rəngli) və koherent (dalğaları fazalı) şüa yaradan cihazdır. Bu xüsusiyyətlər lazeri bir çox sahədə əvəzolunmaz edir.
Lazerin iş prinsipini sadəcə olaraq, atomların stimullaşdırılmış şüalanma prosesinə əsaslanan işıq gücləndirilməsi kimi izah etmək olar. Xüsusi bir mühitdə (lazer mühitində) atomlar xarici enerji mənbəyi ilə (məsələn, elektrik cərəyanı, işıq) həyəcanlanır və yüksək enerji səviyyəsinə keçirlər. Sonra bu həyəcanlanmış atomlar öz-özünə aşağı enerji səviyyəsinə qayıdarkən, eyni dalğa uzunluğu və fazalı olan fotonlar (işıq hissəcikləri) buraxırlar. Bu fotonlar lazer boşluğunda əks olunaraq güclənir və nəticədə yüksək istiqamətlənmiş, monoxromatik və koherent lazer şüası əmələ gəlir.
Lazer texnologiyasının inkişafı elm və texnikanın müxtəlif sahələrində inqilab etdi. Tibbdə lazerlər cərrahi əməliyyatlarda, göz xəstəliklərinin müalicəsində, estetik əməliyyatlarda geniş istifadə olunur. Sənayedə lazer kəsmə, qaynaq, qazıntı kimi proseslərdə tətbiq olunur. İnformasiya texnologiyalarında optik disk sürücüləri, lazer printerlər və fiber optik rabitə sistemləri lazerlərin əsas üstünlüklərindən faydalanır. Həmçinin, lazerlər ölçmə, tədqiqat, hərbi və digər sahələrdə də geniş tətbiq olunur. Lazer şouları isə tamaşaçıları özünün misilsiz estetik gözəlliyi ilə valeh edir.
Qısacası, lazer, sadə bir işıq mənbəyindən çox, elm və texnologiyanın inkişafına böyük töhfələr vermiş, həm də gələcəkdə daha da geniş tətbiq sahələrinə malik olacaq bir texnologiyadır. Onun özəl xüsusiyyətləri sayəsində mümkün olan tətbiqlərin sayı hər gün artmaqdadır.