izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Lilli sifəti, əsasən Azərbaycan dilinin şivələrində istifadə olunan bir sözdür və "lil vurulmuş", yəni lila rənginə çalmış, açıq bənövşəyi rəngə boyanmış və ya bu rəngə malik mənasını verir. Bu, sadəcə olaraq "lil rəngli" demək deyil, daha çox lil rənginin dərinliyindən və ya qarışığından asılı olaraq müəyyən bir tonu ifadə edir. Məsələn, "lilli paltar" deyərkən, parçanın əsas rənginin ağ, krem və ya digər açıq tonlarla qarışaraq əmələ gəlmiş solğun, yumşaq bir lil rəngini təsəvvür etmək olar.

Lil rənginin özü də bitki aləmindən götürülmüş bir rəngdir. Çox güman ki, "lilli" sözü, bu bitkinin rəngini xatırladan əşyaları təsvir etmək üçün yaranmışdır. "Sinkalı" sözü ilə sinonim olaraq istifadə edilməsi isə, lil rənginin solğun, qarışıq və ya zəif ifadə olunmuş təsirini vurğulayır. Sinkalı da öz növbəsində rəngin qatı olmaması, süzülmüş, incə bir təsiri olduğunu bildirir.

Maraqlıdır ki, "lilli" sözü müasir Azərbaycan ədəbi dilində geniş yayılmamışdır. Onun şivələrdə və ya xalq arasında daha çox istifadə olunması, dilin zənginliyini və müxtəlifliyinə dəlalət edir. Bu cür sözlərin tədqiqi dil tarixi və dialektologiya üçün əhəmiyyətlidir, çünki onlar dil inkişafının izlərini özündə əks etdirir.

Beləliklə, "lilli" sözü sadəcə bir rəng adı deyil, həm də dil tarixi və mədəniyyəti haqqında dəyərli məlumat verən bir dil vahididir. Onun istifadəsi, əşyanın rənginin dəqiq və incə bir şəkildə ifadə olunmasına imkan verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz