Metafizika [yun.] Fəlsəfənin bir sahəsi olaraq metafizika, varlığın təbiəti, varlığın əsas prinsipləri və realığın əsas quruluşu ilə məşğul olur. Bu, həyatın ən fundamental suallarına cavab axtaran bir sahədir: varlıq nədir? Realite nədən ibarətdir? Dünya necə yaranıb? Və əlbəttə ki, ən əsası, biz kimik?
Tarixən, metafizika, ətrafımızdakı dünyanın müşahidə olunan hadisələrindən çıxaraq, əsas prinsipləri müəyyən etməyə çalışır. Bu, fizikanın əksinə olaraq, dəqiq müşahidələr və təcrübələrə əsaslanmır, daha çox əqli təhlil və məntiqi dəlillərə söykənir. Dialektikadan fərqli olaraq, dəyişiklik və inkişafı deyil, varlığın statik təbiətini araşdırır. Bununla belə, müasir metafizika bu sərt sərhədləri qəbul etmir və dəyişiklik və inkişafı da öz tədqiqat mövzusu kimi qəbul edir.
Metafizikanın əsas mövzuları arasında varlığın mahiyyəti (ontologiya), bilik nəzəriyyəsi (epistemologiya), zəruriyyət və təsadüfiyyət, səbəbiyyət, zaman və məkan, varlığın birliyi və çoxluğu kimi məsələlər yer alır. Platon, Aristoteles, Kant, Hegel və Heidegger kimi mütəfəkkirlərin əsərləri metafizikanın inkişafında mühüm rol oynamışdır. Onların hər biri varlığın təbiəti barədə fərqli baxışlar irəli sürmüş və bu sahənin zənginləşməsinə töhfə vermişdir.
Metafizika, sadəcə akademik bir fəlsəfi sahə deyil, həm də insanın özünü və dünyasını anlamaq üçün bir vasitədir. Ən əsas suallara cavab axtarışında olan metafizika, həm elmə, həm də incəsənətə ilham vermiş və insanın dünyagörüşünün formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Baxmayaraq ki, onun cavabları həmişə qəti deyil və mübahisələrə yol açır, metafizikanın varlığın təbiəti barədə düşünməyə və həyatın mənasını araşdırmağa təşviq etməsi öz-özlüyündə dəyərlidir.