Ad: Nədən
Mənası: "Nədən" sözü əsasən sual əvəzliyidir və bir hadisənin, vəziyyətin və ya halın səbəbini, əsasını soruşmaq üçün işlədilir. "Nə üçün", "nə səbəbə", "nəyə görə", "niyə" sözləri ilə sinonimdir, lakin onlardan bəzilərindən fərqli olaraq daha çox konkret səbəblərə yönəlməkdənsə, ümumi vəziyyətin səbəbini soruşmaq üçün işlənir. "Nə üçün" daha spesifik bir cavab gözlənildikdə, "Nədən" isə daha ümumi bir səbəbin açıqlanmasını tələb edə bilər. Mənşə etibarilə "nə" əvəzliyi ilə "dən" ədatının birləşməsindən yaranmışdır. "Dən" ədatı isə məkan, zaman və ya səbəb bildirən əlaqəni ifadə edir. Beləliklə, "nədən" sözü "hansı səbəbdən", "hansı əsasdan" kimi də anlaşıla bilər.
İstifadə nümunələri:
1. Nədən bu qədər kədərli görünürsən? (Ümumi bir kədər səbəbini soruşur.)
2. Nədən belə bir qərar verdin? (Qərarın arxasındakı ümumi səbəbi soruşur.)
3. Nədən saralıbsan sən də mən kimi? (Saralmanın səbəbini soruşur, spesifik bir səbəb gözlənilməyə bilər, ümumi bir səbəb axtarışındadır.)
4. Nədən bu qədər gec qayıtdın? (Gec qayıdışın səbəbini soruşur.)
5. Misal olaraq, "Nə üçün" sualı daha spesifik bir cavab gözlənildikdə işlədilir. Məsələn, "Nə üçün bu kitabı oxudun?" sualına konkret bir səbəb (məsələn, maraqlı olduğuna görə, təyinat üçün) cavab gözlənilir. Halbuki "Nədən bu kitabı oxudun?" sualı bir qədər daha geniş bir cavab, ümumi bir səbəb axtarışı əks etdirir.
Qeyd: "Nədən" sözü bəzən söz birləşmələri içərisində fərqli mənalarda da işlənə bilər, lakin əsas mənası həmişə bir səbəbin soruşulmasıdır.