Məhsuldarlaşmaq (f.): Bu termin, əsasən, iqtisadiyyat və istehsal sahələrində istifadə olunur və "məhsuldarlığın artması", "daha məhsuldar olma" mənalarını ehtiva edir. Daha dəqiq desək, məhsuldarlaşmaq, müəyyən bir vaxt ərzində və ya sərf olunan resurslar (əmək, kapital, texnologiya) nəzərə alınmaqla əldə edilən məhsul və ya xidmətin miqdarının artması deməkdir. Bu artım, daha effektiv texnologiyaların tətbiqi, əmək prosesinin optimallaşdırılması, işçi qüvvəsinin təkmilləşdirilməsi, idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsi və ya digər amillərin təsiri ilə baş verə bilər.
Məhsuldarlaşma prosesi, sadəcə rəqəmlərin artması ilə deyil, həm də keyfiyyət göstəricilərinin yaxşılaşması ilə səciyyələnir. Məsələn, eyni miqdarda resurs sərf edərək daha keyfiyyətli məhsul istehsal etmək də məhsuldarlaşmanın əlamətidir. Beləliklə, məhsuldarlaşmaq sadəcə kəmiyyət artımı deyil, həm də keyfiyyət artımı və səmərəliliyin yüksəlməsi deməkdir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "məhsul" və "darlaşmaq" felindən əmələ gəldiyini görürük. "Məhsul" özü bir məhsuldarlıq göstəricisidir, "darlaşmaq" isə "artmaq", "genişlənmək" mənasında işlənir və buradakı "daralma" mənfi mənada deyil, "sıkışdırmaq", "sıxlaşdırmaq", yəni daha çox məhsul əldə etmək üçün prosesləri optimallaşdırmaq mənasında başa düşülməlidir. Belə ki, eyni zaman ərzində daha çox məhsul istehsal olunur.
Cümlədə necə işləndiyinə dair nümunələr:
- Son illər ölkədə kənd təsərrüfatı sektorunda əhəmiyyətli məhsuldarlaşma müşahidə olunur.
- Yeni texnologiyaların tətbiqi zavodun məhsuldarlaşmasına səbəb oldu.
- İşçilərin təlimi onların məhsuldarlaşmasını artırdı.
- İqtisadiyyatın məhsuldarlaşması ölkənin inkişafı üçün əsas şərtdir.
Mir Cəlalın nümunəsindəki "İstehsal qüvvələri dəyişir, əmək məhsuldarlaşır" cümləsi də bu mənanı dəqiq əks etdirir. İstehsal qüvvələrindəki dəyişikliklər (texnologiya, təşkilat və s.) əməyin daha məhsuldar olmasına, yəni eyni vaxtda daha çox məhsul əldə olunmasına gətirib çıxarır.