Məktəbyaşlı sifəti, əsasən, 6-7 yaşından 15-18 yaşınadək olan, məktəb təhsilinə başlamaq və davam etdirmək üçün bioloji və psixoloji cəhətdən yetkinlik səviyyəsinə çatmış uşaq və yeniyetmələri ifadə edir. Bu yaş aralığı ölkənin təhsil sisteminə və qanunvericiliyinə görə müəyyən olunur və bəzi hallarda bir-iki il fərqlənə bilər. Məktəbyaşlı uşaq və ya yeniyetmə məktəb proqramını mənimsəmək qabiliyyətinə malikdir və məktəb mühitinə uyğunlaşma imkanına sahibdir. "Məktəbyaşlı" sözü həmçinin məktəbə getmək hüququna malik olanları da ifadə edə bilər.
Etimoloji baxımdan "məktəb" sözünün fars dilindən gəldiyi düşünülür və "ev", "yer" mənalarını ehtiva edir. "-yaşlı" əlavəsi isə "yaşda olan" mənasını verir. Beləliklə, "məktəbyaşlı" sözü "məktəb yaşına çatmış" mənasını ifadə edir.
"Məktəbyaşlı" sözü müxtəlif cümlələrdə fərqli funksiyalarda işlənə bilər:
Nümunələr:
- Sifət kimi: "Məktəbyaşlı uşaqlar yay düşərgəsinə getdilər." (burada "məktəbyaşlı" sifət olaraq "uşaqlar" sözünü təyin edir.)
- İsmin tərkibində: "Məktəbyaşlıların sağlamlığına xüsusi diqqət yetirilməlidir." (burada "məktəbyaşlılar" isminə çevrilərək məktəb yaşındakı bütün uşaqları ümumiləşdirir.)
- Subyektin funksiyasında: "Məktəbyaşlılar bu il yeni dərs ili ilə qarşılaşacaqlar." (burada "məktəbyaşlılar" cümlənin subyektidir.)
- Obyektin funksiyasında: "Müəllim məktəbyaşlıları yeni biliklərlə tanış etdi." (burada "məktəbyaşlıları" cümlənin obyektidir.)
Qısaca olaraq, "məktəbyaşlı" sözü həm sifət, həm də isim kimi işlənərək, məktəb təhsilinə başlamaq və davam etdirmək üçün yetkinliyə çatmış uşaq və yeniyetmələri qrup halında və ya fərdi olaraq təsvir edir. Bu sözün işlənməsi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.