Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "məktublaşma" sözü əsasən "məktublaşmaq" fellindən törəmiş isim kimi qeydə alınır və sadəcə məktub mübadiləsi aparmaq mənasını verir. Lakin bu izah, sözün bütün imkanlarını əhatə etmir. Daha dəqiq və geniş bir izah vermək üçün sözün mənşəyinə və istifadə kontekstlərinə nəzər salmaq lazımdır.
"Məktublaşma" sözünün əsası "məktub" və "-laşma" şəkilçilərindədir. "Məktub" fars mənşəli bir sözdür və yazılı əlaqə vasitəsi olan məktubu bildirir. "-laşma" şəkilçisi isə bir prosesi, hərəkəti və ya vəziyyəti ifadə edir. Beləliklə, "məktublaşma" sözü, məktublar vasitəsi ilə qurulan yazılı əlaqə prosesini, yazışmanı, müntəzəm məktub mübadiləsini ifadə edir.
Lüğətlərdəki qısa izah, "məktublaşma"nın sadəcə iki tərəf arasında olan bir əlaqə kimi qəbul edilməsinə səbəb ola bilər. Halbuki, "məktublaşma" daha geniş mənada, bir neçə insan, qrup və ya təşkilat arasında aparılan geniş miqyaslı yazışma prosesini də əhatə edə bilər. Məsələn, bir şirkətin müştəriləri ilə apardığı yazışma, bir yazarın oxucuları ilə əlaqə saxlaması, ya da bir tələbənin müəllimi ilə apardığı elmi mübadilə "məktublaşma" kimi təsnif oluna bilər.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Onların uzun illər davam edən məktublaşması dostluqlarını daha da möhkəmləndirdi.
- Tarixçilər XIX əsrin ədəbi məktublaşmasını araşdırırlar.
- Şirkətin müştəriləri ilə məktublaşması çox səmərəli idi.
- Professorun tələbələri ilə elmi məktublaşması onun araşdırmalarına yeni ideyalar gətirdi.
Yekun olaraq, "məktublaşma" sözü iki tərəf arasında məhdud qalmayaraq, müxtəlif subyektlər arasında yazılı əlaqənin qurulması və davam etdirilməsi prosesini bildirən, daha geniş və çoxmənalı bir termindir. Bu izah, sözün lüğətlərdəki sadə izahından daha dəqiq və dolğun bir təsviri təqdim edir.