Məlhəm (ər. mərhəm) – Yaraların, yanıqların və ya digər dəri xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunan, yağlı və ya kremvari qatı bir dərman preparatıdır. Tərkibində müxtəlif müalicəvi maddələr, bitki ekstraktları, yağlar və digər komponentlər ola bilər. Məlhəmin əsas funksiyası, zədələnmiş dərinin bərpasını sürətləndirmək, iltihabı azaltmaq, ağrıları yumşaltmaq və infeksiyanın qarşısını almaqdır.
Məlhəmlər müxtəlif formalarda istehsal olunur: məsələn, maye, krem, jel və ya məlhəm şəklində. Onların tətbiq üsulu da müxtəlifdir: bəziləri nazik bir təbəqə halında sürtülür, bəziləri isə zədələnmiş əraziyə qalın bir qat şəklində çəkilir. Məlhəmin effektivliyi, tərkibində olan maddələrin növü və konsentrasiyası, həmçinin zədənin xarakterindən asılıdır. Dərman bitkilərindən hazırlanmış məlhəmlər xalq təbabətində geniş tətbiq olunur.
Tarixən məlhəmlər qədim dövrlərdən bəri istifadə olunur. Misir, Yunanıstan və Roma kimi qədim sivilizasiyalarda müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində məlhəmlərdən istifadə olunurdu. Qədim reseptlərdə bitki yağları, bal, mum, otlar və digər təbii maddələr əsas komponent kimi istifadə olunurdu. Müasir məlhəmlər isə daha mürəkkəb tərkibə malikdir və daha effektiv müalicə təmin edir.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
– Yaraya tez sağalması üçün xüsusi bir məlhəm sürdüm.
– Yanıq yerinə sərinlədici bir məlhəm çəkmək lazımdır.
– Bu məlhəm əzələ ağrılarını azaltmağa kömək edir.
– Həkim ona antiseptik tərkibli bir məlhəm tövsiyə etdi.
Sözün etimologiyasına gəldikdə, "məlhəm" sözü ərəb dilindən (مَرْهَم - mərhəm) götürülmüşdür. Ərəb dilində də eyni mənada işlənir.