Mərcanqulu (is.) – Bəzi onurğasız dəniz heyvanlarının, əsasən də mərcan poliplərinin (Anthozoa sinfi) ifraz etdiyi, kalsium karbonatdan (CaCO₃) təşkil olunmuş, qıvrım və ya oval formalı, laylı, bərk və qoruyucu qabıqdır. Bu qabıqlar, hər bir polipin yaşadığı və özünü qoruduğu kiçik bir ev rolunu oynayır. Mərcan polipləri bu qabıqları yavaş-yavaş, tədricən, öz bədənlərinin alt hissəsindən ifraz edirlər. Yeni laylar əmələ gəldikcə, qabıq böyüyür və həm üfüqi, həm də şaquli olaraq genişlənir. Mərcanqulu quruluşunun mürəkkəbliyi və forması müxtəlif mərcan növlərinə görə dəyişir. Bəzi növlərdə sadə, kubşəkilli quruluşlar müşahidə olunarkən, digər növlərdə olduqca mürəkkəb, budaqlanan və kolşəkilli formalar əmələ gəlir.
Mərcanqulu sözünün etimologiyası qədim türk dillərindən gəlir. "Mərcan" sözü fars dilindən keçmişdir və dənizdə yaşayan canlıları ifadə edir. "Qulu" isə "qabıq", "örtük" mənasını verir. Beləliklə, "mərcanqulu" sözü məcazi mənada "dəniz canlısının qabığı" kimi başa düşülə bilər. Lakin, bu termin əsasən dəniz mərcanlarının (Anthozoa) əmələ gətirdiyi xüsusi qabıqlar üçün işlədilir.
Cümlədə istifadəsi nümunələri:
- Dalğıc dəniz dibindəki rəngarəng mərcanqulları heyranlıqla seyr edirdi.
- Mərcanqulların üstündə müxtəlif rəngli balıqlar üzürdü.
- İqlim dəyişikliyi mərcanqulların əmələ gəlməsinə mənfi təsir göstərir.
- Tədqiqatçılar mərcanqulların quruluşunu öyrənməklə dəniz ekosistemi haqqında daha çox məlumat əldə edirlər.