Mərdlik (ər. مردانə - mərden - kişi, kişi adam) sözü Azərbaycan dilində geniş məna spektrinə malik, mürəkkəb semantik strukturlu bir leksik vahiddir. Əsas mənası "sözündə, işində etibarlı, vəfalı olma" olsa da, bu anlayışa bir çox əlavə mənalar daxildir. Sadəcə sədaqət və vəfadarlıq deyil, həm də kişilik, cəsarət, şücaət, ədalət, alicənablıq, qeyrət, namus və izzət kimi keyfiyyətləri əhatə edir.
Mərdlik, yalnız sözün və vədin ədalətli yerinə yetirilməsi ilə məhdudlaşmır. O, həm də çətinliklər qarşısında möhkəm duruş, ədalətin müdafiəsi, zülmə qarşı mübarizə, zəiflərin qorunması kimi fəaliyyətləri də özündə cəmləşdirir. Mərd insan öz sözünün arxasında durur, vədinə əməl edir, ədalətin tərəfini tutur və haqsızlığa qarşı mübarizə aparır. Bu mənada mərdlik, passiv bir vəziyyət deyil, aktiv bir mövqedir.
Mərdlik anlayışı müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlar əldə edə bilir. Məsələn, "O, mərdliklə düşmənin qarşısına çıxdı" cümləsində mərdlik cəsarət və şücaət kimi başa düşülür. "O, mərdliyi ilə hamının qəlbini qazandı" cümləsində isə mərdlik ədalətlilik, vəfalılıq, alicənablıq kimi keyfiyyətləri ifadə edir. "Onun mərdliyinə heç kim şübhə etmirdi" cümləsində isə etibarlılıq, sözünün üstündə durma kimi mənalar ön plana çıxır.
Firəngiz Muxtarın misalında ("…Mərdlik, qeyrət və sədaqət sıldır…" ) mərdlik, qeyrət və sədaqət kimi anlayışlar bir-birini tamamlayan, vəhdət təşkil edən keyfiyyətlər kimi təqdim olunur. Bu, mərdliyin yalnız fərdi bir xüsusiyyət deyil, həm də ictimai-mənəvi dəyər sisteminin vacib tərkib hissəsi olduğunu göstərir.