izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mətanətsizlik - (is.) Mətanətin olmaması; iradənin, səbrin, dözümlülüyün, qətiyyətin zəifliyi; psixoloji və ya fiziki cəhətdən çətinliklər qarşısında davam gətirmək qabiliyyətinin olmaması. Bu, həm daxili, həm də xarici amillərin təsirinə qarşı zəif müqavimət göstərməyi əhatə edir. Məsələn, fiziki ağrılara dözümsüzlük, emosional sarsıntılara qarşı həssaslıq, qərar verməkdə çətinlik çəkmək, vədlərə əməl etməmək və ya başlanan işləri yarımçıq qoymaq mətanətsizliyin təzahürləridir.

Mətanətsizliyin əsasını iradə zəifliyi təşkil edir. İradənin zəifliyi, özünü idarə etmək bacarığının olmaması nəticəsində hədəflərə nail olmaqda çətinlik çəkmək, istəklərə və impulsların təsirinə qarşı müqavimət göstərə bilməmək deməkdir. Dözümsüzlük isə çətinliklər, əziyyətlər və ya narahatlıqlar qarşısında dözümün olmaması, tez təslim olmaq meylidir. Səbatsızlıq isə bir məqsədə və ya qərar verilmiş yola sadiq qalmaqda çətinlik çəkmək, tez-tez fikrini dəyişmək və ya başlanğıc niyyətdən dönməkdir. Bu anlayışlar bir-biri ilə sıx bağlı olub, mətanətsizliyin müxtəlif tərəflərini ifadə edir.

Mətanətsizlik müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər: "Onun mətanətsizliyi bütün planlarımızı alt-üst etdi." (Bu cümlədə mətanətsizlik, əsaslı hərəkətlərə mane olan bir xüsusiyyət kimi təsvir olunur). "Mətanətsizliyi səbəbindən imtahandan uğursuzluqla ayrıldı." (Burada mətanətsizlik, səylərin davam etdirilməməsi və qətiyyətsizliyə yol açan bir xarakter xüsusiyyəti kimi təqdim edilir). "Körpənin mətanətsizliyi həkimləri narahat etdi." (Bu halda isə, mətanətsizlik fiziki zəiflik və dözümsüzlük mənasında işlənir).

Qeyd edək ki, mətanətsizlik mütləq mənfi bir xüsusiyyət kimi qəbul edilmir. Müəyyən hallarda, məsələn, çox həssas və incə təbiətli insanlarda, bu xüsusiyyət müəyyən mənada müsbət rəng ala bilər. Ancaq ümumiyyətlə, mətanətsizlik həyatda müvəffəqiyyət qazanmağa mane olan bir əngəl kimi qiymətləndirilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz