Məzəmmətlənmə

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məzəmmətlənmə (məzəmmət + -lənmə): Fel olan "məzəmmət etmək"dən törəmiş isimdir. Əsas mənası, kimsənin və ya bir şeyin qınaq, tənqid və ya rədd edilməsi, pislənməsidir. Lakin bu proses sadəcə bir ifadə ilə məhdudlaşmır, müəyyən bir hərəkətin, əməlin və ya xüsusiyyətin mənfi qiymətləndirilməsi, qınağı, hətta rəsmi olaraq ifşa olunması kimi daha geniş bir məna kəsb edə bilər. Məzəmmətlənmə həm fərdi, həm də kollektiv səviyyədə baş verə bilər.

Məzəmmətlənmənin tətbiq sahəsi genişdir: Əxlaqi prinsiplərə zidd əməllərin, qanunsuz fəaliyyətlərin, sosial normalara uyğun gəlməyən davranışların, sənət əsərlərinin, elmi nəticələrin və hətta şəxsi fikirlərin məzəmmətlənməsi baş verə bilər. Məzəmmətlənmənin səbəbi müxtəlif ola bilər: əxlaqi, hüquqi, ictimai, estetik və s. Məsələn, bir rəssamın əsərinin ictimai əxlaqa zidd olması səbəbindən məzəmmətlənməsi, bir siyasətçinin korrupsiyaya bulaşması səbəbindən məzəmmətlənməsi və ya bir şirkətin ekoloji qaydaları pozması səbəbindən məzəmmətlənməsi müxtəlif səbəblərə görə baş verən məzəmmətlənmənin nümunələridir.

Məzəmmətlənmənin dərəcəsi və nəticələri də müxtəlifdir. Bəzi hallarda sadəcə ictimai rəyin mənfi ifadəsindən ibarət olarkən, digər hallarda ciddi hüquqi və ya inzibati cəzalarla nəticələnə bilər. Məzəmmətlənmənin psixoloji təsirləri də nəzərə alınmalıdır. Məzəmmətlənən şəxs və ya qurum reputasiya itkisi, sosial təcrid və digər mənfi nəticələrlə qarşılaşa bilər.

Sözün etimologiyasına gəldikdə, "məzəmmət" ərəb mənşəlidir və "qınamaq, pisləmək" mənalarını verir. "-lənmə" isə Azərbaycan türkcəsində fəal isim əmələ gətirən şəkilçidir. Beləliklə, "məzəmmətlənmə" sözü "qınaq obyekti olma", "pislənmə prosesi" kimi tərcümə edilə bilər.

Cümlədə işlənmə nümunələri:

Yazıçının əsərinin məzəmmətlənməsi geniş müzakirələrə səbəb oldu.

Onun hərəkətləri ictimaiyyət tərəfindən ciddi məzəmmətlənməyə məruz qaldı.

Korrupsiya hallarının məzəmmətlənməsi üçün qanunvericilik səviyyəsində ciddi tədbirlər görülməlidir.

Şirkətin ekoloji qaydaları pozması ağır məzəmmətlənmə ilə qarşılaşdı.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz