Mıxçalı sifəti, əsasən Azərbaycan dilinin şivələrində və dialektlərində işlənən bir söz olub, "mıx vurulmuş", "mıxlarla bəzədilmiş", "mıxları olan" mənalarını verir. Lüğətlərdəki "mıxçalanmış, mıxça vurulmuş, mıxçası olan" tərifləri bu mənaları əhatə edir, lakin sözün ehtiva etdiyi semantik çalarları tam olaraq əks etdirmir.
Sözün əmələgəlməsində "mıx" kökünə "-çalı" şəkilçisinin artırılması nəticəsində yaranması müşahidə olunur. "-çalı" şəkilçisi, bir çox hallarda çoxluq mənası ifadə etsə də, bu halda daha çox "dolu", "bəzədilmiş" mənasını ifadə edir. Beləliklə, "mıxçalı" sözü əşyanın səthinin çoxlu sayda mıxlarla örtüldüyünü, mıxlarla sıx şəkildə bəzədildiyini və ya mıxların olması səbəbindən xüsusi bir xüsusiyyət daşıdığını bildirir.
Nümunə cümlədə verilən "kərbəlayı başı mıxçalı çomağı" ifadəsi, çomağın baş hissəsinin sıx bir şəkildə mıxlarla bəzədildiyini və ya mıxların olması ilə fərqləndiyini göstərir. Bu, sadəcə çomağın üstündə bir neçə mıxın olması mənasını verməkdən daha çox, çomağın görünüşünün və bəlkə də istifadə məqsədinin bu mıxlarla müəyyən olunduğunu ifadə edir. Mıxların ölçüsü, sayı və yerləşməsi "mıxçalı"nın deyilən çalarını təyin edir. Beləliklə, "mıxçalı" sadəcə olaraq "mıxları olan" deyil, həm də bu mıxların əşyanın görünüşünə və funksiyasına təsiri ilə bağlı bir təsviri ifadədir.
Sözün, ədəbi dildə az işlənsə də, xalq dilində və ədəbi əsərlərdə, xüsusən də kənd həyatı və əmək alətləri ilə bağlı təsvirlərdə geniş istifadə imkanları vardır. "Mıxçalı qapı", "mıxçalı araba təkəri", "mıxçalı əkin aləti" kimi ifadələr sözün mənasını daha yaxşı göstərir. "Mıxçalı" sözü, kontekstdən asılı olaraq, müxtəlif cümlələrdə müxtəlif mənalı çalarlar daşıya bilər.