Mıxlamaq (f.): Bu feilin əsas mənası "mıx çalmaq", "mismarlamaq", yəni bir səthi digərinə mıxlarla birləşdirmək, bərkitməkdir. Bu əməliyyat çəkic vasitəsilə həyata keçirilir və mıxın səthə daxil olaraq iki hissəni möhkəm bir şəkildə bir-birinə bağlamasına yönəlib. Sözün kökü olan "mıx" sözü də fars mənşəlidir və "çəkmə" mənasını ifadə edir. Beləliklə, "mıxlamaq" feili əşyaların bir-birinə mıxlarla "çəkilməsi", "bərkidilməsi" prosesini göstərir.
Mənasının genişlənməsi kontekstə bağlı olaraq müxtəlif nüanslar əldə edə bilər. Məsələn, "qapını mıxlamaq" ifadəsi sadəcə qapını qapı çərçivəsinə mıxlarla bərkitməyi ifadə edərsə də, "taxtanı mıxlamaq" ifadəsi bir neçə taxta parçasını bir-birinə mıxlayaraq daha böyük bir səth yaratmaq kimi əlavə mənaları da ehtiva edə bilər. Həmçinin, "mıxlamaq" məcazi mənada da işlənə bilər, lakin bu, kontekstə ciddi bağlıdır və ümumi istifadə deyil.
Misallar:
- Qapını möhkəm mıxladılar (burada "mıxlamaq" qapının möhkəm bərkidilməsini ifadə edir).
- Taxta parçalarını mıxlayıb, masa düzəltdilər (burada "mıxlamaq" taxta parçalarını bir-birinə birləşdirmə prosesini ifadə edir).
- Qutunun qapağını mıxlayaraq bağladı (burada "mıxlamaq" qapağın qutuya bərkidilməsini göstərir).
Qeyd edək ki, "mıxlamaq" feili "mismarlamaq" və "mıx vurmaq" feilləri ilə sinonimdir, lakin bəzi hallarda bu sözlərin işlənməsi arasında incə məna fərqləri ola bilər. Məsələn, "mıx vurmaq" feili daha çox tək-tək mıxların çəkilməsinə, "mismarlamaq" feili isə daha geniş ərazinin mıxlarla örtülməsinə işarə edə bilər. "Mıxlamaq" feili isə bu iki feilin ortaq mənasını daha qısa və çatdırıcı bir şəkildə ifadə edir.