Mızıldamaq fellinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "dodaqaltı danışmaq" və ya "anlaşılmaz danışmaq/oxumaq" kimi qısaca ifadə edilməkdən daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Dodaqaltı danışmağın əsas xüsusiyyəti səsin aşağı və zəif olmasından ibarətdir. Bu, danışanın sözlərinin aydın eşidilməməsinə və ya başqaları tərəfindən tam anlaşılmamasına səbəb olur. Mızıldamaq həmçinin, məlumatsız və ya ehtiyatsız danışma kimi də başa düşülə bilər. Danışan öz fikirlərini tam olaraq ifadə etməyə bilər, sözləri qarışa bilər və ya səs tonu mənasını qeyri-müəyyən edə bilər.
Mızıldamaq felinin mənasına əlavə olaraq, onun mənşəyinə də toxunmaq lazımdır. Bu felin etimologiyasını tam dəqiqləşdirmək üçün əlavə araşdırmalar tələb olunsa da, türkcə kökə malik olması ehtimalı yüksəkdir. "Mızılda-" morfeminin "mızıldamaq" felini əmələ gətirən kökü təşkil etməsi güman edilir. Bu kök, zəif, aşağı səsli danışmanı və ya nəsə incik-incək söyləməyi əks etdirə bilər. Bəzi dilçilər bu felin onomatopoetik mənşəyə malik olduğunu da irəli sürürlər. Yəni, sözün özü özünün ifadə etdiyi səsi təqlid edir.
Fərqli kontekstlərdə mızıldamaq felinin necə işləndiyi nümunələrə baxaq:
- "Qoca, nəsə mızıldayıb, öz-özünə danışırdı." - Bu cümlədə mızıldamaq, qocalığın gətirdiyi yaddaş problemləri və ya düşüncələrin səssiz ifadəsini bildirir.
- "İmtahan sualına cavab verərkən mızıldayırdı, sözlərini düzgün ifadə edə bilmirdi." - Burada mızıldamaq, narahatlıq və ya qeyri-müəyyənlik içərisində danışmanı göstərir.
- "Uşaq, əlindəki şirinliyi yeyə-yeyə nə isə mızıldadı." - Bu cümlədə isə mızıldamaq, anlaşılmaz, qarışıq nitqi bildirir, əsasən uşaqların danışıq xüsusiyyətlərini əks etdirir.
- "Yarməmməd nə isə dodaqarası anlaşılmaz bir şey mızıldadı." - Verilən nümunədə olduğu kimi, mızıldamaq gizli, gizlincə, ancaq eşidilə bilən səssiz danışmanı ifadə edir.
Nəticə olaraq, "mızıldamaq" felinin mənası, sadəcə dodaqaltı danışmaqla məhdudlaşmır. O, səsin aşağı və zəif olmasını, anlaşılmazlığı, qarışıqlığı, qeyri-müəyyənliyi, gizliliyi və hətta müəyyən bir emosional vəziyyəti əks etdirən çoxcəhətli bir feldir. Onun işlənmə forması və kontekstdən asılı olaraq mənası dəyişə bilər.