Milliləşmə: "Milliləşmək" fellindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə sadəcə olaraq "milliləşmək" felinin mənasının isim halına çevrilmiş forması kimi izah olunsa da, milliləşmə daha geniş və çoxşaxəli bir anlayışı əhatə edir. Bu, müəyyən bir ərazidə, xalq arasında milli şüurun, mədəniyyətin, dilin, adət-ənənələrin gücləndirilməsi, inkişaf etdirilməsi və ya yenidən dirçəldilməsi prosesini ifadə edir. Həm də siyasi və sosial kontekstdə mədəni və siyasi müstəqilliyin əldə edilməsi və qorunması istiqamətində həyata keçirilən tədbirləri və transformasiyaları özündə ehtiva edir.
Milliləşmə prosesi müxtəlif səviyyələrdə özünü göstərə bilər: məsələn, dilin inkişafı və təbliği, milli ədəbiyyatın, musiqinin, incəsənətinin qorunması və təşviqi, milli təhsil sisteminin qurulması, milli simvolların (bayraq, gerb, himn) qəbul edilməsi və təbliği, milli iqtisadiyyatın inkişaf etdirilməsi, milli dövlət quruculuğu və s. Bu proseslər, əksər hallarda, müəyyən bir dövlət siyasətinin nəticəsi olsa da, xalqın öz milli özünüdərkini artırması ilə də sıx bağlıdır.
Milliləşmənin əsas məqsədi milli kimliyin qorunması və gücləndirilməsidir. Lakin, milliləşmə prosesinin həyata keçirilmə üsulları və nəticələri müxtəlif ola bilər. Bəzi hallarda bu proses sülh yolu ilə, mədəni və siyasi təbliğat vasitəsilə həyata keçirilirsə, bəzi hallarda isə zorakılıq, təzyiq və ayrı-seçkilik elementləri də özünü göstərə bilər. Ona görə də milliləşmə anlayışına yanaşmada tarixi kontekst və müəyyən bir dövlətin və ya xalqın özəllikləri nəzərə alınmalıdır.
Cümlə nümunələri:
1. XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan xalqının milli oyanışı milliləşmə prosesinin sürətlənməsinə səbəb oldu.
2. Müasir dövrdə milliləşmə əsasən mədəni, iqtisadi və siyasi sahələri əhatə edir.
3. Bəzi ölkələrdə həddindən artıq milliləşmə siyasəti milli azlıqların hüquqlarının pozulmasına gətirib çıxara bilər.
4. Milliləşmə prosesi uzunmüddətli və mürəkkəb bir prosesdir.
5. Milli dilin inkişafı milliləşmənin əsas komponentlərindən biridir.