Murdar: Sifət. [fars. مردار - murdār] Müsəlman dini etiqadına görə təmiz sayılmayan, pak olmayan, napak şey. Bu mənada "murdar" sözü əsasən heyvanların cəsədləri və ya onların bəzi bədən hissələri, həmçinin bəzi maddələr və əşyalar üçün işlədilir. "Murdar" sözü, təmizlik anlayışının dini tərifinə əsaslanır və gigiyenik və ya sağlamlıq baxımından təhlükəli olması ilə birbaşa əlaqəli olmaya bilər. Müsəlman dini kontekstində, məsələn, ölən heyvanın əti, qanı və digər bədən mayeləri murdar hesab olunur. Bununla yanaşı, bəzi hallarda müəyyən bir obyekt və ya yer də müəyyən şərtlər altında murdar sayıla bilər (məsələn, qan və ya digər murdar maddələrlə çirklənmiş əşyalar).
Daha geniş mənada isə, "murdar" sözü məcazi olaraq da işlədilə bilər. Bu zaman o, əxlaqsız, iyrənc, pis, rəzil, ədəbsiz və s. kimi mənfi mənaları ifadə edə bilər. Məsələn, "murdar əməl", "murdar fikirlər", "murdar bir insan" ifadələrində "murdar" sözü şəxsin və ya əməlin mənəvi cəhətdən çirkli, qəbuledilməz olduğunu bildirir. Bu mənada "murdar" sözü daha çox əxlaqi və mənəvi baxımdan pis və ya qəbuledilməz olan şeylər üçün işlənir.
Misallar:
- Dini mənada: "Murdar ət yemək olmaz." "O yer murdarlanmışdı."
- Məcazi mənada: "Onun murdar planları ifşa edildi." "O, murdar bir insan idi." "Bu, murdar bir əməldir."
Qeyd: "Murdar" sözünün məcazi istifadəsi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Bəzən ciddi, bəzən isə yumoristik bir mənada işlədilə bilər. Məsələn, yuxarıdakı nümunədəki "Pişik itə: Bil nə səbəbdən belə murdarsan; İstəməzsən xeyr" cümlesində "murdar" sözü, daha çox yumoristik bir mənada, pişiklə it arasındakı rəqabəti ifadə etmək üçün işlədilib.