Müasirləşmək felinin Azərbaycan dilindəki mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək üçün onun etimologiyasını, semantik xüsusiyyətlərini və müxtəlif kontekstlərdə işlənməsini nəzərə almaq lazımdır. Söz "müasir" sözündən törəmişdir və "müasir" sözü öz növbəsində fars dilindən (معاصر - mo'aser) götürülmüşdür. "Mo'aser" sözü "həmyaşıd", "eyni dövrlü" mənalarını verir. Beləliklə, "müasirləşmək" feli, əslində, "həmyaşıdların, eyni dövrün standartlarına uyğunlaşmaq" mənasını ehtiva edir.
Lüğətlərdəki qısa izah – "müasir hala, şəklə düşmək; əsrin, dövrün, zamanın tələblərinə, zövqünə uyğun olaraq dəyişmək" – feli tam əhatə etmir. Müasirləşmək yalnız zahiri dəyişiklikləri deyil, həm də daxili prosesləri əhatə edən daha geniş bir məfhumdur. Bu proses, texnologiya, iqtisadiyyat, siyasi sistem, sosial münasibətlər, mədəniyyət və düşüncə tərzinin müasir standartlara uyğunlaşmasını, yenilənməsini və inkişafını əhatə edir.
Müasirləşmək feli müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarla işlənə bilər:
- Texnologiyanın müasirləşməsi: "Fabrikin avadanlıqları müasirləşdirilərək istehsal gücü artırıldı."
- İqtisadiyyatın müasirləşməsi: "Ölkə iqtisadiyyatının müasirləşməsi üçün genişmiqyaslı islahatlar aparılır."
- Siyasi sistemin müasirləşməsi: "Demokratik dəyərlərə əsaslanan siyasi sistemin müasirləşməsi vacibdir."
- Təhsil sisteminin müasirləşməsi: "Təhsil sisteminin müasirləşməsi üçün yeni tədris proqramları tətbiq olunmalıdır."
- Şəhərin müasirləşməsi: "Şəhərin müasirləşməsi nəticəsində köhnə binalar yeniləri ilə əvəz olundu."
Göründüyü kimi, "müasirləşmək" feli yalnız görünüşdəki dəyişikliyi deyil, daha çox bir sistemin, quruluşun və ya prosesin müasir tələblərə uyğun olaraq yenilənməsini, təkmilləşməsini və inkişafını ifadə edir. Bu prosesdə həm texnoloji yeniliklər, həm də sosial-mədəni dəyişikliklər əhəmiyyətli rol oynayır.