izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Müjdələmək sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir feldir və əsasən xoş bir xəbər, sevincli bir hadisə barədə məlumat vermək, xəbər çatdırmaq mənasını ifadə edir. Lüğətlərdə "muştuluqlamaq" sinonimi kimi göstərilsə də, bu tamamilə ekvivalent deyildir. "Muştuluqlamaq" daha çox mistik, ilahi bir müjdə, qədərindən artıq bir xəbər və ya əvvəlcədən gözlənilməyən bir xəbər vermək mənasında işlənə bilər. Müjdələmək isə daha geniş bir mənaya malikdir və həm gündəlik həyatda, həm də rəsmi və ədəbi mətnlərdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə edilə bilər.

Məsələn, verilən nümunə cümlələrindəki işlənmə fərqinə diqqət edək: "Cütçü tez gəlib padşahı müjdələdi. “Nağıl”." bu cümlədə cütçü padşaha mühüm bir xəbəri, yəqin ki, əkinlə bağlı uğurlu bir hadisəni çatdırır. Bu, sadə bir müjdədir. İkinci cümlədə isə "Dönə-dönə yoxlayaraq öz qərarını; Müjdələdi qız ustanı günün birində" qızın öz qərarı ilə ustasını bir müddətdən sonra məlumatlandırmaq, xəbərdar etmək kimi daha yumşaq və təntənəsiz bir anlamı ehtiva edir. Beləliklə, müjdələmək həm sevincli bir xəbər, həm də bir qərar, bir plan haqqında məlumat vermək mənasında işlənə bilər.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "müjdə" sözü ərəb mənşəlidir və "xoş xəbər, sevincli xəbər" mənasını verir. "-ləmək" isə Azərbaycan dilinin şəkilçi sistemindən olan bir fel əlavəsidir, hərəkət mənasını ifadə edir. Beləliklə, müjdələmək sözü leksik mənası ilə mənşəsini tam əks etdirir.

Müjdələmək feli müxtəlif cümlə tiplərində fəal və passiv quruluşlarda işlənə bilər. Məsələn: "O, bizi yaxşı xəbərlə müjdələdi." (fəal), "Biz yaxşı xəbərlə müjdələndik." (passiv). Bundan əlavə, felin zamana görə müxtəlif formaları (keçmiş, indiki, gələcək zaman) və şəxs əlamətləri də mövcuddur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz