MÜMTAZ (ər. ممتاز - mumtāz) sifət. Köhnə Azərbaycan dilində daha çox işlənən bu söz, əslində ərəb dilindən keçmişdir və "seçilmiş", "fərqlənən", "başqalarından üstün tutulmuş", "imtiyazlı", "nəcib" mənalarını ehtiva edir. "Mümtaz" sözü, sadəcə "yaxşı" və ya "əla" mənalarından daha geniş bir kontekstdə işlənir. O, seçilmə və üstünlük hissini daha güclü şəkildə ifadə edir. Seçilmə, üstünlük isə, müxtəlif meyarlar əsasında ola bilər: ailənin nüfuzuna, sosial statusuna, zənginliyinə, qabiliyyətinə, əxlaqına və s. Beləliklə, "mümtaz" sözü bir insanı, əşyanı, hadisəni və ya qrupun başqalarından seçilən xüsusiyyətlərini vurğulayır.
Misal üçün, "mümtaz ailə" ifadəsi sadəcə varlı bir ailəni deyil, ictimai həyatda nüfuzlu, yüksək əxlaqlı və hörmətli bir ailəni ifadə edir. "Mümtaz təhsil müəssisəsi" ifadəsi isə, sadəcə yaxşı təhsil verən yox, keyfiyyətli təhsil, ixtisaslaşmış kadrlar, qabaqcıl tədris metodları ilə seçilən bir müəssisəni bildirir. "Mümtaz əsərlər" ifadəsi isə, ədəbiyyatda, incəsənətdə və ya elm sahəsində üstün keyfiyyətləri, orijinallığı və dəyəri ilə seçilən əsərləri ifadə edir.
Verilən misalda ("Körpüyə yalnız mümtaz ailələrin üzvləri buraxılırdı") "mümtaz" sözü, körpüdən istifadə hüququna malik olanların, ümumi əhalidən fərqli olaraq, yüksək sosial statusa, imtiyazlı mövqeyə və ya nüfuzlu bir ailəyə mənsub olduqlarını göstərir.
Müasir Azərbaycan dilində "mümtaz" sözü köhnəlmiş sayılsa da, tarixi kontekstlərdə və ya yüksək üslublu yazı əsərlərində öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır və onun ifadə etdiyi incə məna nüanslarını əks etdirmək üçün istifadə olunur.