izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Münəvvər sözü ərəb mənşəlidir və "nurlu", "işıqlı", "parlaq" mənalarını verir. Lüğətlərdəki sadə təriflərdən fərqli olaraq, "münəvvər" sadəcə fiziki işıqlığı deyil, daha geniş bir məna çalarını əhatə edir. Bu çalarlar içərisində ruhani bir parlaqlıq, aydınlıq, əxlaqi cəhətdən təmizlik və kamillik də yer alır. Sözün "işıqlı" mənası məcazi mənada da işlənərək, zehni aydınlığı, biliyi, düşüncənin parlaqlığını ifadə edə bilir.

Məsələn, "münəvvər bir üzü" deyərkən, sadəcə üzün fiziki parlaqlığından deyil, daha çox şəxsin əxlaqi təmizliyindən, üzünün xoş və aydın ifadəsindən danışırıq. Eyni şəkildə, "münəvvər bir fikir" deyərkən fikrin aydınlığına, düzgünlüyünə, dəqiqliyinə işarə edirik. "Münəvvər bir əsər" ifadəsi isə əsərin dəyərindən, təmizliyindən, oxucuya verəcəyi faydadan bəhs edir.

Ədəbiyyatda "münəvvər" sözü tez-tez məcazi mənada işlənir və poetik bir təsir bağışlayır. Misal olaraq, verilən şeir parçasında "Cismindir münəvvər, ağü nazikrək" misrasında "münəvvər" sözü fiziki parlaqlıqla yanaşı, bəlkə də daha çox güzelliyi, zərifliyi və təmizliyi ifadə edir. Sözün konkret mənası cümlənin digər elementlərinə, şer kontekstindən asılı olaraq dəyişə bilər.

Qısaca, "münəvvər" sözü sadəcə "işıqlı" mənasından daha geniş bir semantik sahəyə malikdir. O, fiziki parlaqlığın yanı sıra əxlaqi təmizlik, zehni aydınlıq, dəyər və kamillik kimi mənaları da öz içində əks etdirir və ədəbiyyatda poetik təsir yaratmaq üçün tez-tez işlədilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz