Mürgüləmə: "Mürgüləmək" fellindən törəmiş isimdir. Əsasən, qısa müddətli, yüngül, dərin olmayan bir yuxu vəziyyətini ifadə edir. Yuxuya tam gedilmədən, yarı-oyandıq bir halda, göz qapaqlarının ağırlaşması, əzələlərin gevşəməsi, düşüncələrin zəifləməsi ilə müşayiət olunan bir vəziyyətdir. Mürgüləmə, dərin yuxudan fərqli olaraq, asanlıqla pozula bilər və insan səs-küydən, hər hansı bir təsirdən tez oyanar.
Mənşəyi: Söz "mürgüləmək" felindən törəmişdir. "Mürgüləmək" felinin kökü türk dillərindəki "mürgülə-" morfemindən gəlir. Bu morfem, yuxuya getmə ilə əlaqədar olan yumşaq, sakit, yavaş hərəkəti ifadə edir. Qədim türk dillərindəki qohum sözlərin təhlili, "mürgüləmək"in "yumşalmaq, sakitləşmək, yüngülcə yuxuya getmək" mənalarını ehtiva etdiyini göstərir.
İstifadə nümunələri:
1. Günorta istisi ona mürgüləməyə səbəb oldu. (Qısa, yüngül yuxu vəziyyəti)
2. Uzun səfərdən sonra bir az mürgüləməyə ehtiyacı vardı. (Dincmək, istirahət etmək mənasında)
3. Uşaq anasının qucağında xoş bir mürgüləməyə qərq oldu. (Dərin olmayan, sakit yuxu)
4. Onun danışığı, mürgüləməsinə mane oldu. (Mürgüləmənin pozulması)
5. Mürgüləməsindən oyandıqda gün batmışdı. (Yüngül yuxudan oyanma)
Fərqləndirmə: Mürgüləmə, yuxu və yıxılma kimi anlayışlardan fərqlənir. Yuxu daha dərin və uzunmüddətli bir haldır, yıxılma isə tamamilə fərqli bir fiziki vəziyyətdir. Mürgüləmə isə yuxuya keçidin qısa və yüngül formasını, yarı-oyandıq bir vəziyyəti ifadə edir.