Nargilə (fars. نرگيله, narghile) – İstifadə olunan əsas mənası, suyu olan (su ilə doldurulmuş) qəlyandır. Bu, sözün əsas və ən çox yayılmış işlənməsidir. "Nargilə çəkirsən?" kimi suallar və ya "Nargilənin dadı əla idi" kimi cümlələr bu mənanı əks etdirir. Sözün fars dilindən gəldiyini və əslində su ilə işləyən bir qəlyan növünü ifadə etdiyini qeyd etmək vacibdir.
Lakin, zaman keçdikcə "nargilə" termini bəzi hallarda ümumi olaraq hər növ qəlyanı ifadə etmək üçün də istifadə edilə bilər. Yəni, sulu olub-olmamasından asılı olmayaraq, tütün çəkilən bütün cihazları nəzərdə tuta bilər. Məsələn, "Yeni bir nargilə aldım" deyərkən, danışan konkret olaraq suyu olan bir nargilədən danışmadığını, sadəcə bir qəlyan növü əldə etdiyini bildirir. Bu mənada istifadə, dillə bağlı zamanla baş verən məna genişlənməsini göstərir.
Əlavə olaraq, "nargilə" sözü bədii əsərlərdə, şeirlərdə və ya xalq arasında qəlyanın əhatə etdiyi mədəni və sosial kontekstin metaforik ifadəsində də istifadə oluna bilər. Məsələn, "Onların nargilə ətrafında söhbətləri saatlarla davam edirdi" cümləsində "nargilə" dostluq, ünsiyyət və istirahət məkanını simvolizə edir. Bu isə sözün kontekstə bağlı olaraq mənasının dəyişməsini və genişlənməsini nümayiş etdirir.
Yekun olaraq, "nargilə" sözü əsasən suyu olan qəlyanı ifadə etsə də, kontekstə əsasən ümumi qəlyan anlayışını və ya hətta qəlyanla əlaqəli sosial və mədəni hadisələri simvolizə edə bilər. Sözün fars mənşəli olması və zamanla keçərək dil içərisindəki məna dəyişikliklərini nəzərə almaq vacibdir.